Choroby paznokci stanowią ok. 10% wszystkich schorzeń dermatologicznych¹. Nieprawidłowości obserwowane w obrębie płytek paznokciowych mogą być zarówno objawami chorób ograniczonych do paznokci, jak i schorzeń ogólnoustrojowych. Z tego powodu dokładne badanie paznokci stanowi niezbędny element w diagnostyce dermatologicznej.

Schorzenia paznokci okazują się często wyzwaniem diagnostycznym. Wprowadzenie dermoskopii podczas rutynowej oceny pozwala lepiej oceniać zmiany występujące w tej lokalizacji². Onychoskopia (dermoskopia wykonywana w obrębie płytki paznokciowej) jest metodą łatwo dostępną, bezbolesną i szybką, stanowiącą doskonałe uzupełnienie podstawowej diagnostyki dermatologicznej. Choć ocena histopatologiczna na podstawie biopsji paznokcia pozostaje złotym standardem w ogromnej liczbie dermatoz skórnych, to w części przypadków udaje się uniknąć tej procedury zabiegowej właśnie dzięki onychoskopii. Szczególne znaczenie ma to w przypadku najmłodszych pacjentów (wykonanie biopsji paznokcia może być traumatyzujące dla dziecka). Gdy biopsja okazuje się jednak niezbędna, onychoskopia może być przydatna w wyborze odpowiedniego miejsca do przeprowadzenia zabiegu³. Dzięki zastosowaniu tej metody można ocenić zarówno łożysko paznokcia, jak i macierz, czyli struktury, które zazwyczaj pozostają niewidoczne pod płytką paznokciową. Chociaż początkowo onychoskopia skupiała się wokół oceny zmian barwnikowych (melanonychia), jej zastosowanie poszerzyło się w ostatnich latach o zmiany niebarwnikowe, w tym nowotwory, a także dermatozy zapalne (takie jak liszaj pasmowaty, łuszczyca, choroby tkanki łącznej) lub infekcyjne (np. grzybica paznokci)³.

Onychoskopia może być wykonana zarówno jako dermoskopia światłem niespolaryzowanym, jak i światłem spolaryzowanym, bezkontaktowa (sucha) lub kontaktowa (mokra) oraz przy użyciu immersji (najczęściej rekomendowany jest żel do ultrasonografii)². Dermoskopia światłem niespolaryzowanym jest szczególnie przydatna w przypadku oceny nieprawidłowości dotyczących powierzchni płytki paznokcia, takich jak podłużne pobruzdowanie, trachyonychia lub naparstkowanie³. Dermoskopia światłem spolaryzowanym umożliwia z kolei obserwację struktur głębiej położonych, lepszą ocenę kolorów i naczyń. Dodatkowo użycie immersji (z wykorzystaniem żelu) pozwala na wypełnienie wklęsłości paznokcia. Zaleca się rozpoczynanie wstępnej obserwacji od badania na sucho, w niewielkim powiększeniu (10 ×) w celu uwidocznienia całego paznokcia, a następnie przejście do większego powiększenia (do 70 ×)².