Zakażenie HIV – przeciwwskazanie do karmienia piersią? Aktualizacja najnowszych doniesień

Przeważający odsetek zakażeń HIV wśród dzieci jest konsekwencją wertykalnej transmisji wirusa (z matki na dziecko) – szacuje się, że w ten sposób zakażeniu uległo 90% dzieci żyjących z HIV. Najczęściej do zakażenia odmatczynego dochodzi w okresie okołoporodowym (ok. 70% wszystkich zakażeń). Istnieje także możliwość zakażenia wewnątrzmacicznego – przez łożysko (po jego wytworzeniu, czyli zwykle w II i III trymestrze). Z kolei po porodzie najczęstszą drogą transmisji wirusa jest karmienie piersią, dlatego od wielu lat rekomendacje jasno precyzują, aby matki HIV(+) nie karmiły piersią niezależnie od poziomu wiremii HIV i statusu terapii. Najnowsze doniesienia pokazują jednak, że przy skutecznym leczeniu antyretrowirusowym ryzyko transmisji zakażenia przez karmienie piersią jest bliskie 1%. W niedawno opublikowanym badaniu PROMISE przeprowadzonym na grupie kobiet HIV(+) z CD4 ≥ 350 komórek/mm3 po zastosowaniu jednej z dwóch strategii – skutecznego leczenia antyretrowirusowego u matek lub profilaktyki newirapiną u niemowląt (kontynuowaną do 18 miesiąca po porodzie lub do momentu zakończenia karmienia piersią) – odsetek transmisji zakażenia HIV był bardzo niski i wyniósł 0,3-0,6%. Warto więc pamiętać, iż jeśli kobieta zakażona HIV mimo zaleceń lekarskich decyduje się na karmienie piersią, powinna otrzymać niezbędną pomoc i wsparcie, ponieważ możliwe jest zminimalizowanie ryzyka przeniesienia zakażenia HIV na dziecko. W takich sytuacjach potrzebna jest ścisła obserwacja, ocena adherencji do leczenia, monitorowanie HIV RNA matki oraz kontrola HIV RNA u dziecka. 

Wytyczne PTN AIDS 2022. 

Recommendations for the Use of Antiretroviral Drugs During Pregnancy and Interventions to Reduce Perinatal HIV Transmission in the United States. https://clinicalinfo.hiv.gov/en/guidelines/perinatal/infant-feeding-individuals-hiv-united-states?view=full 

Flynn PM, Taha TE, Cababasay M, Fowler MG, Mofenson LM, Owor M, et al.; PROMISE Study Team. Prevention of HIV-1 Transmission Through Breastfeeding: Efficacy and Safety of Maternal Antiretroviral Therapy Versus Infant Nevirapine Prophylaxis for Duration of Breastfeeding in HIV-1-Infected Women With High CD4 Cell Count (IMPAACT PROMISE): A Randomized, Open-Label, Clinical Trial. J Acquir Immune Defic Syndr. 2018 Apr 1;77(4):383-392. doi: 10.1097/QAI.0000000000001612. PMID: 29239901; PMCID: PMC5825265.