Neurologia

Bóle rąk – podstawowa diagnostyka i leczenie

dr hab. n. med. Beata Łabuz-Roszak

Katedra i Klinika Neurologii w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Beata Łabuz-Roszak, Katedra i Klinika Neurologii, Śląski Uniwersytet Medyczny, ul. 3-go Maja 13/15, 41-800 Zabrze

Bóle rąk często wiążą się z ich mniejszą sprawnością, utrudniają normalne funkcjonowanie w życiu codziennym oraz zawodowym, powodują dyskomfort i pogarszają jakość życia. Leczenie zależy od przyczyny dolegliwości. Stosuje się farmakoterapię, rehabilitację, a w uzasadnionych przypadkach zabiegi chirurgiczne.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• przedstawić najczęstsze przyczyny bólu rąk

• wdrożyć podstawową diagnostykę różnicową bólu rąk

• wdrożyć podstawowe postępowanie terapeutyczne w przypadku bólu rąk

• rozpoznać sytuację wymagającą skierowania pacjenta z bólem rąk do innych specjalistów

Wprowadzenie

Zespół bólowy to jedna z najczęstszych przyczyn szukania pomocy lekarskiej. Bóle rąk często zmniejszają ich sprawność, utrudniają normalne funkcjonowanie w życiu prywatnym i zawodowym. Powodują także dyskomfort oraz pogarszają jakość życia. W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić różne przyczyny bólu rąk; wyróżnia się bóle o charakterze neuropatycznym, uwarunkowane mechanicznie oraz o etiologii naczyniowej. Nie wolno zapominać także o bólach rzutowanych oraz psychogennych. Każdorazowo należy dokładnie zebrać wywiad w celu określenia charakteru i lokalizacji bólu, a następnie przeprowadzić dokładne badanie przedmiotowe. Jeśli to konieczne, należy przeprowadzić niezbędne badania dodatkowe (laboratoryjne, elektrofizjologiczne i obrazowe) lub skierować pacjenta na konsultacje specjalistyczne.1-5

PRZYCZYNY BÓLU RĄK

Bóle o charakterze neuropatycznym –spowodowane uszkodzeniem lub dysfunkcją układu nerwowego

Radikulopatia szyjna spowodowana uciskiem korzenia przez przepuklinę krążka międzykręgowego lub zmiany zwyrodnieniowe (osteofity) w odcinku szyjnym kręgosłupa

W przypadku tego schorzenia występują bolesne parestezje (drętwienia, mrowienia, pieczenia) palców zgodne z lokalizacją korzeniową, często z towarzyszącą niedoczulicą w danym zakresie, niedowładem wiotkim określonych mięśni, osłabieniem lub brakiem odruchów głębokich oraz objawami miejscowymi ze strony kręgosłupa szyjnego (bóle karku, ograniczenie ruchomości, wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych) (tab. 1).6

Uszkodzenie splotu barkowego (głównie dolnej części, włókna pochodzące z korzeni C8 i Th1) – pleksopatia barkowa

Możliwymi przyczynami są: uraz (z towarzyszącym zwichnięciem w stawie barkowym lub bez zwichnięcia), guz Pancoasta (szczytu płuca), naciek nowotworowy (np. chłoniak), zespół górnego otworu klatki piersiowej (zespół mięśnia pochyłego przedniego i żebra szyjnego, zespół nadmiernego odwodzenia), przebyta radioterapia.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

DIAGNOSTYKA BÓLU RĄK

Na początku należy przeprowadzić dokładny wywiad uwzględniający następujące dane:

LECZENIE BÓLU RĄK

Leczenie zależy od przyczyny dolegliwości. Stosuje się leczenie farmakologiczne, rehabilitację, a w uzasadnionych przypadkach zabiegi chirurgiczne.
Do góry