Nowości w praktyce

Suplementacja WNKT omega-3 w chorobach sercowo-naczyniowych – wytyczne AHA

dr hab. inż. lek. Dariusz Włodarek

Katedra Dietetyki, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Adres do korespondencji: dr hab. inż. lek. Dariusz Włodarek, Katedra Dietetyki, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul. Nowoursynowska 159c, 02-776 Warszawa; e-mail: dariusz_wlodarek@sggw.pl

American Heart Association (AHA) wydało nowe zalecenia dotyczące stosowania suplementów wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 (WNKT ω-3) w zapobieganiu chorobom układu krążenia.1

Wprowadzenie

W 2002 r. American Heart Association opublikowało wytyczne poświęcone spożywaniu ryb, oleju rybiego i WNKT omega-3 w prewencji chorób układu krążenia.2 W najnowszym opracowaniu na temat suplementacji WNKT omega-3 (oleju rybiego) analizę ograniczono do raportów z dużych kontrolnych randomizowanych badań (RCT – randomized-control trial), w których stosowano suplementy. Jednocześnie określono duże punkty końcowe dla chorób układu krążenia. Dodatkowo wzięto pod uwagę wnioski z metaanaliz raportów z RCT.

Pierwotna prewencja choroby niedokrwiennej serca

Nie znaleziono raportów RCT, których głównym założeniem była ocena znaczenia suplementacji WNKT omega-3 w pierwotnej prewencji choroby niedokrwiennej serca u osób niechorujących na tę chorobę w populacji ogólnej. Trwa jedno badanie – Vitamin D and Omega 3 Trial (VITAL). Obecnie nie można jednak sformułować rekomendacji dotyczących suplementacji WNKT ω-3.

Zapobieganie umieralności z powodu chorób sercowo-naczyniowych u osób z cukrzycą lub stanem przedcukrzycowym

Przeprowadzono jedno duże badanie RCT do oceny efektu suplementacji WNKT ω-3 u chorych na cukrzycę lub gdy jest ryzyko jej rozwoju. W badaniu ORIGIN (Outcome Reduction with Initial Glargine Intervention Trial) w grupie interwencyjnej stosowano 840 mg/24 h EPA + DHA. Nie stwierdzono, aby tego typu suplementacja wpływała na ryzyko zgonu spowodowanego chorobami układu sercowo-naczyniowego, jak i na inne oceniane drugorzędowe punkty kontrolne. Analizowano inne RCT, w których uczestniczyły osoby z cukrzycą lub z ryzykiem zachorowania na cukrzycę. Ostateczne wyniki dostępnych RCT sugerują brak korzyści z suplementacji WNKT ω-3 u pacjentów z cukrzycą lub ryzykiem jej wystąpienia w zapobieganiu chorobom sercowo-naczyniowym.

Prewencja choroby niedokrwiennej serca u pacjentów z dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym

W grupie ekspertów AHA nie uzyskano jednoznacznej opinii na temat tego, czy dostępne raporty z badań wskazują na brak korzyści ze stosowania suplementów WNKT ω-3 u osób z dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym. Trzy spośród czterech RCT nie wykazały k...

Wtórna prewencja w chorobie niedokrwiennej serca oraz nagłej śmierci sercowej u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca

Wyniki RCT sugerują, że suplementy WNKT ω-3 mogą zmniejszyć ryzyko zgonu u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. Tego typu terapia nie zmniejsza jednak liczby incydentów nawracających nieśmiertelnych zawałów mięśnia sercowego. W dwóch z pięciu ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Pierwotna prewencja udaru

Brakuje RCT, w których oceniano wpływ suplementacji WNKT ω-3 na wystąpienie udaru jako pierwszorzędowego punktu końcowego badania. W 20 RCT udar brano pod [...]

Wtórna prewencja udaru

Nie udowodniono (brak RCT) korzyści wynikających z suplementacji WNKT ω-3 w zmniejszaniu ryzyka nawrotów udaru lub innych chorób układu sercowo-naczyniowego u chorych, u których wcześniej [...]

Pierwotna prewencja niewydolności serca

Ze względu na brak RCT dotyczących znaczenia WNKT ω-3 w pierwotnej prewencji niewydolności serca nie można sformułować rekomendacji tego dotyczących.

Wtórna prewencja powikłań u pacjentów z niewydolnością serca

Na podstawie jednego dużego RCT (badanie GISSI-HF, dawka 840 mg/24 h EPA + DHA) stwierdzono, że suplementacja WNKT ω-3 jest uzasadniona [...]

Pierwotna prewencja migotania przedsionków

Nie ma dostępnych danych z RCT dotyczących znaczenia suplementacji WNKT ω-3 w pierwotnej prewencji migotania przedsionków, dlatego też nie mogą być sformułowane rekomendacje [...]

Wtórna prewencja migotania przedsionków u pacjentów z występującym wcześniej migotaniem przedsionków

Metaanaliza opublikowana w 2013 r. przez Mariani i wsp.4, zawierająca 2 duże oraz 6 mniejszych RCT nie wykazała znaczenia suplementacji WNKT ω-3 w zmniejszeniu [...]

Migotanie przedsionków u pacjentów po zabiegach kardiologicznych

Dostępne raporty z jednego dużego RCT oraz kilku mniejszych RCT, a także metaanaliza RCT z 2013 r.5 nie potwierdzają korzyści z suplementacji WNKT ω-3 jako [...]

Komentarz

Opublikowane rekomendacje AHA są uzupełnieniem wytycznych wydanych w 2002 r., dotyczących znaczenia spożywania ryb, oleju z ryb oraz WNKT ω-3 w chorobach sercowo-naczyniowych.2 AHA [...]
Do góry