Geriatria
Suplementacja diety u osób w podeszłym wieku
prof. dr hab. n. farm. Iwona Wawer1
dr hab. n. farm. Katarzyna Paradowska2
- Fakty dotyczące żywienia seniorów i roli mikroskładników w ich diecie oraz konsekwencje społeczne niedożywienia tej populacji osób
- Wskazania do suplementacji diety seniorów oraz dawki witamin stosowane w suplementach diety
- Działania niepożądane składników suplementów diety i ich interakcje z lekami
Społeczeństwo Europy starzeje się! W krajach Unii Europejskiej (UE) 37% populacji ma ponad 60 lat, a 16% ponad 65. Prognozy pokazują, że w najbliższych dekadach liczba ludności mająca ponad 65 lat będzie stanowić blisko 30% całej populacji UE, a odsetek ludności najstarszej (>80 r.ż.) osiągnie poziom 12%. Podobne tendencje demograficzne zauważamy w Polsce, a nasze społeczeństwo może się stać jednym z najstarszych w Europie1. Wzrost populacji osób starszych ma konsekwencje dla całego społeczeństwa, ale także dla najbliższej rodziny. Jak wiadomo, z wiekiem rozwijają się choroby degeneracyjne. Ponad 20% osób w zaawansowanym wieku nie jest w stanie funkcjonować samodzielnie, trzeba zapewnić im opiekę, warunki do życia i odpowiednią dietę. Potrzeby seniorów to wyzwanie dla systemu ochrony zdrowia2,3, ale również dla firm farmaceutycznych i spożywczych. Starzejąca się populacja stwarza ogromny rynek konsumentów żywności funkcjonalnej o zwiększonej zawartości witamin i składników mineralnych, a także suplementów diety.
Badania naukowe prowadzone na komórkach i zwierzętach dostarczają interesujących informacji o roli różnych składników w opóźnianiu procesów starzenia się. Nawet jeśli nie są to jeszcze składniki ze wskazaniami zdrowotnymi zaakceptowanymi przez European Food Safety Authority (EFSA), mogą być zastosowane jako suplement diety pomagający „starzeć się zdrowo”, a także wspomagać leczenie farmakologiczne. Należą do nich, oprócz witamin i składników mineralnych, takie związki, jak: resweratrol, antocyjany, procyjanidyny, kwas rozmarynowy, kurkumina, karotenoidy (luteina, likopen) i wiele innych.
Według raportu Komisji Europejskiej4 liczba substancji stosowanych do produkcji suplementów diety wynosi ok. 400, z czego 50% rynku suplementów diety w Unii Europejskiej stanowią witaminy i składniki mineralne.
Żywienie seniorów
Dieta seniora powinna być lekkostrawna i urozmaicona, z dużą ilością warzyw i owoców, odpowiednią porcją białka, nienasyconych kwasów tłuszczowych i witamin. Starsi ludzie mogą jeść mniej tłuszczów i węglowodanów, ale ich zapotrzebowanie na witaminy i składniki mineralne jest podobne jak młodszych. W diecie seniorów potrzebne są produkty nutrient dense, czyli o dużej zawartości składników odżywczych w przeliczeniu na 100 g lub 100 kcal.
