Temat numeru

Izolacja i jej wpływ na psychikę człowieka

prof. dr hab. n. med. Łukasz Święcicki

II Klinika Psychiatryczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Łukasz Święcicki

II Klinika Psychiatryczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii

al. Sobieskiego 9, 02-957 Warszawa

e-mail: swiecicki@ipin.edu.pl

  • Wpływ izolacji społecznej na psychikę, myśli samobójcze i jakość życia
  • Izolacja społeczna lub samotność jako zwiastun rozwijającej się choroby
  • Przedstawienie wyników najnowszych badań dotyczących życia w izolacji wynikającej bądź z choroby, bądź z obowiązku kwarantanny

Po dokładniejszym rozważeniu okazuje się,

Że zmiany, którym, jak się wydaje, z upływem czasu uległ stan rzeczy

Nie wynikają z obrotu samych spraw,

Lecz odtwarzają tylko zmianę mojego poglądu.

Franz Kafka „Opowieści i przypowieści”, PIW 2016

  

Całe moje psychiatryczne życie, a więc niemal 35 lat, upłynęło pod hasłem wydobywania ludzi z izolacji społecznej, tłumaczenia im, dlaczego nie powinni być sami, a zwłaszcza dlaczego nie powinni lubić być sami. Jak wielu psychiatrów wychodziłem bowiem z założenia, że jeśli chorzy nie będą tego stanu lubili, to będą go unikali, a więc skontaktują się z innymi członkami społeczności, co zawsze wydawało się jedną z głównych wartości. Pod koniec mojego zawodowego życia (niech będzie, że jest to początek końca) stanąłem przed wyzwaniem spojrzenia na izolację jako na rzecz dobrą i korzystną z punktu widzenia społeczeństwa. Jest to dla psychiatry perspektywa niezwykła i powodująca niemal dosłownie zawrót głowy. A przecież kwarantanna to rezygnacja z praw człowieka na rzecz praw społeczności. A więc z psychologicznego czy też socjologicznego punktu widzenia działanie antyspołeczne o prospołecznych skutkach. Nie jest zadaniem psychiatry snucie rozważań tego typu, ale po prostu nie mogę przejść do porządku nad tym, co jest dla mnie, w pełni ukształtowanego wokół psychiatrycznych odruchów, aż tak zadziwiające. W artykule chciałbym jednak wspomnieć przede wszystkim o tym, co do tej pory myśleli psychiatrzy na temat wpływu izolacji społecznej na psychikę. Jestem psychiatrą, więc interesuje mnie zwłaszcza psychika osób, które już są chore, czyli mają rozpoznany zespół psychopatologiczny. Odniesienie tych obserwacji czy wyników badań do sytuacji ludzi zdrowych poddanych izolacji obowiązkowej (bo przecież wcale niekoniecznie przymusowej!) jest trudne i nie może być dokonane bezpośrednio, niemniej pewne analogie są prawdopodobne.

Wpływ izolacji społecznej na myśli i zachowania samobójcze

Wyniki badań dotyczą nie tyle izolacji społecznej wprowadzanej na zasadzie decyzji zewnętrznej, ile raczej osamotnienia czy samotności. Myślę jednak, że można tu przeprowadzić pewną analogię, ponieważ odczucia związane z byciem samotnym (jeśli nie...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Wpływ izolacji społecznej na myśli i zachowania samobójcze

Wyniki badań dotyczą nie tyle izolacji społecznej wprowadzanej na zasadzie decyzji zewnętrznej, ile raczej osamotnienia czy samotności. Myślę jednak, że można [...]

Wpływ samotności na jakość życia

Ocena wpływu samotności czy też izolacji społecznej na ryzyko popełnienia samobójstwa może być szczególnie skomplikowana ze względu na ogólne i dość oczywiste [...]

Izolacja jako zwiastun choroby

Izolacja społeczna czy też samotność może być nie tylko jedną z przyczyn pogorszenia jakości życia i stanu funkcjonowania, lecz także zwiastunem nadchodzącej choroby. [...]

Izolacja jako chory wybór

O ile chorzy na schizofrenię nie wybierają izolacji, lecz „są wybierani” przez nią, o tyle pacjenci z zespołem hikikomori sami skazują się na [...]

Kwarantanna

Przystępując do pisania tego artykułu, sądziłem – i ślad tego przekonania znajduje się we wstępie – że nie mamy jeszcze publikacji naukowych [...]

Widmo wolności

Kilka lat temu, w żaden sposób nie przewidując dzisiejszej niezwykłej sytuacji, napisałem felieton pod tytułem „Widmo wolności” opublikowany w piśmie „Psychiatra”, a potem w książce [...]

Podsumowanie

Przechodzimy właśnie okres wielkich zmian, jesteśmy w samym oku cyklonu i bardzo trudno powiedzieć, co nastąpi dalej. Izolacja, która była dotychczas traktowana jako [...]

Do góry