Dermatologia
Anti-aging – trendy dermatologii estetycznej
lek. Ewa Piotrowska
- Czynniki wpływające na proces starzenia się i zasady przeciwdziałania jego skutkom
- Metody wykorzystywane w dermatologii estetycznej znane od lat i wprowadzone do praktyki w niedawnym czasie
- Zmiany, które można skorygować za pomocą dostępnych substancji i technik, oraz grupy osób, u których dane zabiegi są przeciwwskazane
Starzenie się jest naturalnym procesem, który u człowieka rozpoczyna się już około 25 r.ż. i, co więcej, stale postępuje. Biorąc pod uwagę, że coraz dłużej żyjemy i jesteśmy aktywni zawodowo, zwiększają się oczekiwania, by również dłużej wyglądać młodo.
Trend anti-aging królował w dermatologii estetycznej od lat. Starość nie była w modzie, a na rynku co chwila pojawiały się nowe metody mające zatrzymać proces upływu czasu. Od jakiegoś czasu widać jednak, że trend się odwrócił. Znacznie częściej zamiast o anti-aging mówimy o slow aging, czyli o metodach spowalniania starzenia zamiast o walce z czasem. Należy również pamiętać, że proces starzenia nie ogranicza się tylko do wiotczenia skóry i powstawania zmarszczek, ale dotyczy człowieka jako całości, stąd holistyczne podejście powinno stanowić podstawę każdej terapii przeciwstarzeniowej.
Starzenie na poziomie komórkowym
Wiele lat badań dowiodło, że proces starzenia się zachodzi już na poziomie komórkowym. Obecnie większość teorii opiera się na badaniach Leonarda Hayflicka i Paula S. Moorheada, którzy udowodnili, że fibroblasty w hodowlach komórkowych mają ograniczoną zdolność do podziałów, a po upływie określonego czasu ich cykl komórkowy ulega zatrzymaniu. Na dynamikę procesu starzenia wpływa przede wszystkim liczba uszkodzeń w komórce, które kumulują się przez cały okres jej życia w wyniku zaburzenia procesów naprawczych. Mówiąc o starzeniu na poziomie komórkowym, należy wyróżnić starzenie replikacyjne, czyli takie, które pojawia się po kilku tygodniach lub miesiącach i wiąże się ze skracaniem telomerów, oraz starzenie przyśpieszone, które obserwuje się po kilku dniach od zadziałania czynnika indukującego ten proces.
Starzenie replikacyjne jest uzależnione od aktywności enzymu telomerazy, która odpowiada za utrzymanie odpowiednio długich telomerów poprzez ich wydłużanie, kiedy ulegają skróceniu. W większości komórek poziom aktywności telomerazy maleje wraz z upływem czasu. Stosunkowo długo jej aktywność utrzymuje się w komórkach rozrodczych i niestety w nowotworowych.
Starzenie przyśpieszone jest niezależne od skracania telomerów i zazwyczaj wywołują je: tzw. stres oksydacyjny, onkogeny lub czynniki mające zdolność uszkadzania DNA, tj. promieniowanie UV i jonizujące oraz substancje alkilujące.
