Kardiologia
Praktyczne wskazówki dotyczące leczenia nadciśnienia tętniczego u młodych, aktywnych osób
dr n. med. Ewa Warchoł-Celińska
- W przypadku osób przed 50 r.ż. ważniejszym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego jest wartość ciśnienia rozkurczowego, podczas gdy u osób po 50 r.ż. – wartość ciśnienia skurczowego
- Nie ma przekonujących danych uzasadniających preferowanie leków z określonych grup u młodszych albo starszych dorosłych
- U kobiet w wieku prokreacyjnym leki blokujące układ RAA są przeciwwskazane ze względu na ryzyko zaburzeń rozwojowych płodu
Częstość występowania nadciśnienia tętniczego rośnie wraz z wiekiem. Coraz częściej jednak nadciśnienie tętnicze jest rozpoznawane u młodych osób <50 r.ż. W artykule został przedstawiony aktualny stan wiedzy dotyczący patofizjologii nadciśnienia, najczęstszych jego postaci oraz zasad postępowania i leczenia w tej grupie pacjentów.
Patofizjologia nadciśnienia tętniczego w młodym wieku
Patofizjologia nadciśnienia tętniczego u osób w młodym wieku jest odmienna od procesów odpowiedzialnych za rozwój tej choroby u starszych pacjentów. U większości młodych osób z nadciśnieniem tętniczym występuje krążenie hiperkinetyczne, którego objawami są: zwiększona częstotliwość rytmu serca (HR – heart rate), zwiększony rzut serca i przepływ krwi. U młodych osób nadciśnienie tętnicze jest więc zaburzeniem hemodynamicznym. We wczesnej fazie charakteryzuje się dużą pojemnością wyrzutową i prawidłowym oporem obwodowym, natomiast w późniejszej fazie obserwuje się prawidłową lub zmniejszoną pojemność minutową oraz zwiększony całkowity opór obwodowy.
Ważną informacją praktyczną dla lekarzy opiekujących się młodymi pacjentami z nadciśnieniem tętniczym jest to, że dla osób <50 r.ż. ważniejszym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego jest wartość ciśnienia rozkurczowego (DBP – diastolic blood pressure), podczas gdy u osób >50 r.ż. – wartość ciśnienia skurczowego (SBP – systolic blood pressure).
Omawiając różnice w patofizjologii nadciśnienia tętniczego u pacjentów w zależności od ich wieku, należy pamiętać, że:
- u młodszych pacjentów z krążeniem hiperkinetycznym DBP jest stabilniejsze niż SBP, w związku z czym lepiej odzwierciedla ryzyko sercowo-naczyniowe
- wysokość DBP u młodych pacjentów zależy głównie od oporu obwodowego i dlatego jego niska wartość wskazuje na niski opór obwodowy
- niska wartość DBP u osób starszych wynika z dużej sztywności tętnic, która jest bardziej przejawem procesu ich starzenia się niż niskiego oporu obwodowego.
Ocena diagnostyczna u młodych chorych z nadciśnieniem tętniczym
Badanie podmiotowe
U młodych pacjentów występowanie nadciśnienia tętniczego, zwłaszcza o ciężkim przebiegu, powinno nasuwać podejrzenie jego wtórnego charakteru, tak więc rozpoznanie nadciśnienia samoistnego polega na wykluczeniu jego wtórnych postaci.
