Pulmonologia

Pacjent z zapaleniem płuc i silnym bólem w klatce piersiowej

dr n. med. Agata Dutkowska

prof. dr hab. n. med. Adam Antczak

Klinika Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej, Uniwersytet Medyczny, Łódź

Adres do korespondencji: dr n.med. Agata Dutkowska, Klinika Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej, Uniwersytet Medyczny, Łódź; e-mail: elesarr@o2.pl

Ból w klatce piersiowej to jeden z najczęstszych objawów zgłaszanych przez pacjentów w gabinecie lekarza pierwszego kontaktu i szpitalu. Niezwykle istotne i pomocne są dane na temat historii choroby. Należy zwrócić szczególną uwagę na choroby współistniejące. Pomaga to w ustaleniu potencjalnej etiologii dolegliwości.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

  • przeprowadzić diagnostykę różnicową silnego bólu w klatce piersiowej u chorego z zapaleniem płuc
  • wdrożyć odpowiednie leczenie u chorego z zapaleniem płuc skarżącego się na silne bóle w klatce piersiowej
  • rozpoznać i leczyć powikłania zapalenia płuc
  • rozpoznać sytuacje, w których należy skierować chorego z zapaleniem płuc i silnymi bólami w klatce piersiowej do innego specjalisty
  • ocenić ciężkość zapalenia płuc i wybrać miejsce hospitalizacji chorego

Wprowadzenie

Zapalenie płuc to choroba, na którą w Polsce zapada 0,5-1 na 100 osób rocznie. W większości przypadków wywołują ją bakterie. Ponad 2/3 pozaszpitalnych zapaleń płuc powoduje dwoinka zapalenia płuc. Ból w klatce piersiowej jest typowym objawem zapalenia płuc. Skarży się na niego 60% pacjentów. W niektórych przypadkach może on jednak oznaczać powikłania lub inną patologię współistniejącą z pneumonią.

Badanie przedmiotowe

Ocena chorego z bólem w klatce piersiowej powinna obejmować przede wszystkim układ sercowo-naczyniowy, oddechowy oraz pokarmowy. Najczęstsze przyczyny bólu w klatce piersiowej przedstawiono na rycinie 1.

Już podczas oglądania pacjenta należy zwrócić szczególną uwagę na objawy wstrząsu – pocenie się lub bladość, które sugerują tętniaka rozwarstwiającego aorty, zawał serca czy zatorowość płucną. Znaczny wysiłek oddechowy, duszność, tachypnoe mogą być związane z zapaleniem płuc i niewydolnością lewokomorową. Chorobom tym mogą również towarzyszyć nasilony kaszel i krwioplucie.

Badanie układu sercowo-naczyniowego obejmuje m.in. ocenę tętna oraz ciśnienia tętniczego. Należy zwrócić szczególną uwagę na miarowość rytmu (arytmia), deficyt tętna, wartość ciśnienia tętniczego (hipotonia, nadciśnienie) i jego zgodność na obu kończynach górnych (tętniak rozwarstwiający aorty). U pacjenta z bólem w klatce piersiowej fala tętna wyczuwalna na tętnicy szyjnej o charakterze wolno narastającym może sugerować stenozę aortalną na skutek zaostrzonej choroby wieńcowej, a zanikająca fala tętna – niedomykalność aortalną związaną z rozwarstwianiem aorty. Poszerzone, tętniące żyły szyjne mogą oznaczać zator tętnicy płucnej i niewydolność prawokomorową, z kolei bladość błon śluzowych – niedokrwistość lub sinicę na skutek hipoksji. Podczas badania przewodu pokamowego należy poszukiwać tkliwości jamy brzusznej, obrony mięśniowej czy objawów otrzewnowych.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Ból w zapaleniu płuc

Ból w klatce piersiowej towarzyszący zapaleniu płuc objawia się na różne sposoby, najczęściej związany jest jednak z procesem zapalnym opłucnej. Ból opłucnowy może [...]

Inne przyczyny bólu związane z zapaleniem płuc

Utrzymujące się silne dolegliwości bólowe o charakterze opłucnowym oraz stale wysokie wartości CRP w czasie antybiotykoterapii są markerem wczesnych powikłań zapalenia płuc. Powikłania [...]

Inne przyczyny bólu

Ból w klatce piersiowej to jeden z najczęstszych objawów zgłaszanych przez pacjentów w gabinecie lekarza pierwszego kontaktu i szpitalu.

Diagnostyka różnicowa

Źródłem bólu mogą być wszystkie struktury klatki piersiowej, z wyjątkiem miąższu płucnego. Pierwszym krokiem w różnicowaniu powinna być ocena tła kardiogennego i niekardiogennego.

Podsumowanie

Ból w klatce piersiowej często towarzyszy zapaleniu płuc. Bywa częścią obrazu choroby, objawem powikłania lub współistniejącą patologią w klatce piersiowej bądź jamie brzusznej. [...]
Do góry