Gerostomatologia
Leczenie chorób miazgi i tkanek okołowierzchołkowych u osób w wieku senioralnym
Lek. dent. Aleksandra Wawrzeńczyk1
Lek. dent. Małgorzata Karniewska2,3
Lek. dent. Joanna Gąbka2,3
W codziennej pracy zawodowej bardzo często spotykamy się z pacjentami w wieku podeszłym. W przeszłości główną metodą leczenia w tej grupie wiekowej były ekstrakcje. Obecnie wraz ze wzrastającą świadomością i zamożnością społeczeństwa coraz więcej osób chce zachować zdrowy uśmiech jak najdłużej. Leczenie kanałowe pacjentów w wieku senioralnym to zadanie niezwykle trudne, często wymagające od lekarza dużej dawki cierpliwości i doświadczenia. Artykuł podsumowuje obecną wiedzę na temat leczenia chorób miazgi i tkanek okołowierzchołkowych u osób starszych oraz opisuje problemy, z jakimi lekarz może się spotkać zarówno na etapie diagnostyki, jak i dalszego leczenia.
Starzenie się społeczeństwa to proces nieuchronny i problem ogólnoświatowy. W porównaniu z innymi członkami Unii Europejskiej średnia wieku ludności Polski jest relatywnie niska. Jednak najnowsze dane Eurostatu sugerują, że po roku 2024 odsetek Polaków powyżej 65. r.ż. przekroczy 20 proc., zaś po roku 2060 liczba ta wzrośnie do 33 proc.[1] Biorąc pod uwagę te dane oraz wzrastającą świadomość potrzeb stomatologicznych w społeczeństwie, możemy założyć, że ludzie starsi będą stanowić coraz większe grono pacjentów w gabinetach stomatologicznych. Jak wynika z badań epidemiologicznych przeprowadzanych w przeszłości i obecnie, niezwykle częstą metodą leczenia zębów z chorobami miazgi i tkanek okołowierzchołkowych w tej grupie wiekowej jest niestety ekstrakcja.
Przeprowadzone w 2009 roku ostatnie badania epidemiologiczne, które są jedynym jak dotychczas dostępnym źródłem informacji o stanie zdrowia jamy ustnej osób starszych, pokazują wysoki odsetek osób bezzębnych w Polsce. Wśród populacji osób w wieku 65-74 lata wynosił on blisko 44 proc. i był to najwyższy wynik w Europie. W aspekcie liczby osób starszych z funkcjonalnym uzębieniem, populacja polska również plasuje się na jednym z ostatnich miejsc w Europie. Polak w wieku 65-75 lat posiada średnio niespełna sześć zębów. Przytoczone dane wskazują, że potrzeby zdrowotne w zakresie leczenia stomatologicznego w populacji osób starszych są ogromne.[2]
Przedstawiona sytuacja jest konsekwencją m.in. braku refundowania przez NFZ procedur związanych z leczeniem endodontycznym zębów przedtrzonowych oraz trzonowych i wynikająca z tego dla wielu pacjentów w wieku senioralnym bariera finansowa, przyczyniająca się do podejmowania decyzji o niekontynuowaniu tego typu leczenia i ostatecznie – ekstrakcji zęba. Zdarza się także, że lekarze dentyści widzą zbyt duże trudności i rezygnują z leczenia endodontycznego u osób starszych (ryc. 1).
