Jakie zadania stomatolog może powierzyć higienistce stomatologicznej?

Współpraca między stomatologami a higienistkami stomatologicznymi budzi wiele kontrowersji i debat. Dylematy dotyczące zakresu obowiązków higienistek, zwłaszcza powierzania im coraz bardziej zaawansowanych zadań, dyskutowane były podczas ostatnich obrad Rady do spraw rozwoju stomatologii.

Stomatolodzy od dawna wyczekują zmian w przepisach, a 8 marca 2024 roku eksperci zajmujący się tym zagadnieniem wypracowali stanowisko w kwestii istotnych ograniczeń zadań, jakie stomatolog może powierzyć higienistce stomatologicznej.

Atmosfera jest napięta, gdyż nowe przepisy, obecnie znajdujące się w fazie konsultacji społecznych, mają wejść w życie już 26 marca. Członkowie rady, pełniącej rolę doradczą dla ministra zdrowia, zgłosili do projektu szereg istotnych uwag, które mogą radykalnie wpłynąć na funkcjonowanie tego zawodu i relacje w zespole stomatologicznym.

Jaki według gremium powinien być zakres kompetencji higienistki?

Oto szczegółowy wykaz z podziałem na czynności higienistki zaaprobowane przez Radę oraz na te, które Rada proponuje wykreślić.

Czynności, które może wykonywać higienistka:

1. Współpraca z lekarzem dentystą w czasie wykonywania zadań zawodowych.

1.1. Dobieranie metod pracy do zaplanowanych zabiegów profilaktycznych i asystowanie lekarzowi dentyście na jego zlecenie.

1.2. Współpraca z lekarzem dentystą podczas wykonywania zabiegów stomatologicznych, w tym specjalistycznych.

1.3. Organizowanie stanowiska pracy higienistki stomatologicznej.

1.4. Wykonywanie zadań jako druga asysta w zespole trzyosobowym.

1.5. Przygotowywanie pacjenta do zabiegów stomatologicznych, w tym specjalistycznych.

1.7. Wykonywanie na zlecenie lekarza dentysty badań i pomiarów.

1.8. Pomiar ciśnienia krwi i tętna pacjenta za pomocą dostępnej w gabinecie lekarza dentysty aparatury i sprzętu medycznego.

1.9. Zapisywanie wyników niezbędnych do realizacji planu profilaktyczno-leczniczego.

1.11. Wykonywanie na zlecenie i pod nadzorem lekarza dentysty zabiegów

profilaktyczno – leczniczych utrzymujących efekty leczenia, takich jak: usuwanie

złogów twardych i miękkich, lakowanie, lakierowanie, diagnostyka próchnicy oraz piaskowanie uzębienia.

1.12. Uzgadnianie z lekarzem dentystą treści zaleceń przedzabiegowych i

pozabiegowych oraz sporządzanie i przekazywanie ich dla pacjentów w formie ustnej i pisemnej.

1.14. Współpraca w zespole wielodyscyplinarnym zapewniającym ciągłość opieki nad pacjentem.

2. Organizowanie prac związanych z wykonywaniem czynności zawodowych.

2.1. Organizowanie miejsca pracy z wykluczeniem czynników szkodliwych jak skażenie mikrobiologiczne, hałas, naświetlenie, wibracje.

2.2. Wykonywanie czynności zawodowych zgodnie z zasadami aseptyki, antyseptyki oraz procedurami postępowania z materiałem biologicznym skażonym przepisami w sytuacji wystąpienia zakażeń.

3. Wykonywanie wstępnych badań stomatologicznych, profilaktycznych, diagnostycznych i zabiegów rehabilitujących jamę ustną.

3.1. Wykonywanie wstępnych badań stomatologicznych do zabiegów stomatologicznych.

3.2. Klasyfikowanie pacjentów na podstawie wstępnych badań stomatologicznych do zabiegów stomatologicznych.

3.4. Dobieranie aparatury i sprzętu medycznego do wykonywania zabiegów profilaktyczno – leczniczych utrzymujących efekty leczenia, takich jak: usuwanie złogów twardych i miękkich, lakowanie, diagnostyka próchnicy oraz piaskowanie uzębienia.

3.5. Stosuje aparaturę i sprzęt medyczny do diagnostyki i profilaktyki

3.6. Przygotowywanie wyrobów medycznych stosowanych w stomatologii.

3.8. Planowanie i prowadzenie różnymi metodami profilaktyki indywidualnej i grupowej dostosowanej do wieku pacjentów i dobieranie metod profilaktyki grupowej dla wszystkich grup wiekowych pacjentów.

3.9. Przeprowadzanie zabiegów profilaktycznych grupowych.

4. Prowadzenie stomatologicznej edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w różnych środowiskach społecznych.

4.1. Promowanie zdrowego stylu życia.

4.2. Planowanie i dobieranie różnych form i metod edukacji indywidualnej i grupowej w zakresie profilaktyki promocji zdrowia jamy ustnej.

5. Udzielanie podstawowych wskazówek żywieniowych na temat racjonalnego odżywiania w celu zachowania zdrowia jamy ustnej.

6. Udzielanie pierwszej pomocy w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego.

7. Wykonywanie czynności administracyjnych i prowadzenie dokumentacji związanej z funkcjonowaniem gabinetu lekarza dentysty.

7.1. Prowadzenie i archiwizowanie dokumentacji medycznej.

7.2. Ewidencjonowanie pacjentów i świadczeń stomatologicznych na potrzeby wewnętrzne i dla celów sprawozdawczych.

7.3. Prowadzenie terminarza przyjęć pacjentów.

7.4. Przygotowywanie dokumentów do współpracy z pracownią techniki dentystycznej.

Nowy punkt proponowany przez Radę: 8. Wykonywanie wszystkich czynności i zadań wymienionych w pkt. 1-7 na zlecenie i pod nadzorem lekarza dentysty.

Które kompetencje higienistek Rada usunęła z projektu:

1.6. Informowanie pacjenta o zakresie niezbędnych zabiegów stomatologicznych, w tym specjalistycznych, i wyjaśnianie przebiegu tych zabiegów pacjentowi w celu uzyskania jego zgody na ich wykonanie.

1.10. Przygotowywanie jamy ustnej pacjenta do zabiegów stomatologicznych, w tym specjalistycznych.

1.13. Wykonywanie zabiegów profilaktyczno-leczniczych i promujących zdrowie.

2.3. Dobieranie metod postępowania zgodnie z aktualną wiedzą w kontakcie z pacjentami.

3.3. Monitorowanie efektów leczenia uzyskanych przez lekarzy specjalistów z różnych dziedzin stomatologii

3.5. Stosuje aparaturę i sprzęt medyczny do leczenia stomatologicznego.

3.7. Prowadzenie badań przesiewowych w różnych grupach.

3.10. Sporządzanie wycisków i modeli orientacyjnych uzębienia dla celów

diagnostycznych.

3.11. Organizowanie ciągłości leczenia pacjentów w trakcie użytkowania aparatów ortodontycznych.

3.12. Rehabilitowanie jamy ustnej przy pomocy podstawowych ćwiczeń

ortodontycznych.

3.13. Wykonywanie zabiegów rehabilitacyjnych, stosując metody fizykalne.

Rada ds. do spraw rozwoju stomatologii – zadania

Swoje stanowisko Rada przekazała minister zdrowia Izabeli Leszczynie. Przypomnijmy, że Rada, która jest organem pomocniczo-doradczym ministra zdrowia została powołana 31 sierpnia 2022 r. W skład Rady, której przewodniczy lek. dent. Paweł Barucha, wchodzą konsultanci w dziedzinach stomatologii, przedstawiciele NIL, KRAUM, MZ, NFZ i AOTMiT.

Gremium ma proponować rozwiązania w zakresie m.in. kształcenia, rozwoju zawodowego, zasad wykonywania zawodu oraz zakresu i wyceny świadczeń finansowanych ze środków publicznych w stomatologii.