Wpływ substytutów cukru na profilaktykę próchnicy zębów stałych u dzieci i młodzieży

Próchnica zębów jest powszechnym problemem zdrowotnym wśród dzieci i młodzieży. Nadmierne spożycie cukru jest głównym czynnikiem ryzyka jej rozwoju. Substytuty cukru są potencjalnym narzędziem w profilaktyce próchnicy, ponieważ nie są metabolizowane przez bakterie próchnicotwórcze i nie przyczyniają się do demineralizacji szkliwa. 

Celem przeglądu systematycznego przeprowadzonego przez badaczy z Chin i USA, była ocena skuteczności spożywania substytutów cukru w zapobieganiu próchnicy zębów stałych u dzieci i młodzieży. 

Autorzy przeprowadzili systematyczne przeszukiwanie trzech baz danych (PubMed, Web of Science i Embase) w poszukiwaniu badań kontrolowanych randomizowanych (RCT) i kontrolowanych badań klinicznych (CCT) porównujących skuteczność kliniczną substytutów cukru (zarówno słodzików o wysokiej, jak i niskiej intensywności) w zapobieganiu próchnicy zębów stałych u dzieci i młodzieży w wieku 6-19 lat. 

Do badania włączono 15 badań (11 RCT i 4 CCT) z udziałem łącznie 6325 uczestników. Wszystkie badania dotyczyły alkoholi cukrowych, czyli słodzików o niskiej intensywności. Najczęściej badanym alkoholem cukrowym był ksylitol, a następnie sorbitol i erytrytol. Wyniki metaanalizy wykazały, że zarówno ksylitol, jak i sorbitol miały istotny wpływ na zapobieganie próchnicy zębów w porównaniu z brakiem leczenia/placebo. Nie znaleziono żadnych badań klinicznych dotyczących słodzików o wysokiej intensywności, takich jak aspartam i sacharyna. 

Badacze wyciągnęli wnioski, że spożywanie ksylitolu lub sorbitolu jako substytutów cukru ma korzystny wpływ na zapobieganie próchnicy zębów u dzieci i młodzieży.  

Zalecenia dla lekarzy dentystów 

  • Zaleca się promowanie spożywania substytutów cukru, takich jak ksylitol lub sorbitol, jako alternatywy dla cukru w diecie dzieci i młodzieży. 
  • Należy podkreślać pacjentom znaczenie higieny jamy ustnej, w tym regularnego szczotkowania zębów i nitkowania, w połączeniu ze stosowaniem substytutów cukru. 
  • Warto edukować pacjentów na temat znaczenia diety ubogiej w cukier i bogatej w owoce, warzywa i produkty pełnoziarniste. 
  • Należy regularnie monitorować stan jamy ustnej pacjentów i zapewniać odpowiednie leczenie próchnicy.