Pięć pytań o stomatologię w 2023 roku

O trudnej diagnostyce nadwrażliwości, rosnącej popularności zabiegów rekonstrukcji zwarcia oraz nierentowności usług z dziedziny protetyki – mówi prof. dr hab. n.med. Teresa Sierpińska, konsultant krajowa w dziedzinie protetyki stomatologicznej.

Podyplomie.pl: Bardzo powszechnym problemem jest nadwrażliwość zębów. Jak należy do niego podejść w nowoczesny sposób? 

Prof. Teresa Sierpińska: - Nadwrażliwość ma bardzo zróżnicowaną etiologię. Często wynika z przeciążeń związanych np. z nieprawidłową okluzją. W zwalczaniu tego problemu pomocna jest profilaktyka z zastosowaniem odpowiednich past i preparatów znoszących nadwrażliwość. Zawsze jednak stomatolog powinien zastanowić się nad tym, co jest prawdziwą przyczyną nadwrażliwości. Mogą nią być choroby przyzębia, leczenie ortodontyczne, starcie patologiczne, erozja związana z nieprawidłowym żywieniem, a także nadmierna lub niewłaściwa higiena oraz bruksizm. Niestety, diagnostyka nie jest łatwa i wymaga dość szerokiej znajomości zagadnień z różnych dziedzin stomatologii, a brak diagnozy oznacza pogłębienie się problemów pacjenta. Działanie doraźne nie rozwiązuje problemu, raczej go maskuje, dlatego tak ważna jest diagnostyka w kierunku wykrycia określonego czynnika etiologicznego.  

„Okluzja kluczem do sukcesu w rehabilitacji protetycznej?” będzie hasłem dużego wydarzenia – dorocznego zjazdu Europejskiego Towarzystwa Protetycznego (EPA). Pani profesor, jako przyszły prezydent tego towarzystwa, jest zarazem głównym organizatorem przedsięwzięcia. Czego mogą spodziewać się stomatolodzy? 

Planujemy zgromadzić w Białymstoku światowej klasy wykładowców, wiodące nazwiska zarówno pod względem naukowym ale też praktycznym. Konferencja odbędzie się 19-21 września 2024 r., a jej współorganizatorami są Uniwersytet Medyczny w Białymstoku i Sekcja Protetyki Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego. 

Dlaczego nacisk jest położony na zagadnienia okluzji? 

Okluzja to kontakt zębów górnego i dolnego łuku zębowego. Odpowiada za komfort żucia, a także za zdrowe funkcjonowanie uzębienia pacjenta. Innymi słowy za wygodę podczas jedzenia, brak bólu, nadwrażliwości, ochronę tkanek twardych i tkanek przyzębia. To, w jaki sposób zęby kontaktują się w okluzji i artykulacji zależy od bardzo wielu czynników. Każdy z czynników może odpowiadać za pojawienie się zaburzeń czynnościowych narządu żucia i problemów pacjentów takich jak: nadmierne ścieranie się zębów czy dolegliwości bólowe mięśni i stawów skroniowo-żuchwowych. Często towarzyszącymi konsekwencjami nieprawidłowych kontaktów okluzyjnych są bóle głowy, karku oraz pleców. W czasach, gdy zabiegi rekonstrukcji zwarcia są bardzo częste w gabinetach, będziemy chcieli się na ten temat dowiedzieć jak więcej od światowych autorytetów. 

Bierze pani udział w obradach ministerialnego zespołu ds. rozwoju stomatologii. Jakie zmiany pani rekomenduje jako najpilniejsze? 

Najważniejsze jest poprawa wyceny świadczeń gwarantowanych. Obecnie świadczenia protetyczne w ramach ubezpieczenia w NFZ udzielane są praktycznie wyłącznie w klinikach uniwersyteckich oraz w gabinetach prywatnych, realizujących kontrakty dla Narodowego Funduszu Zdrowia. Jeśli procedura medyczna wyceniona jest zbyt nisko, szpitale zadłużają się. Jednak gabinety prywatne nie mają takiej możliwości. Najbardziej niedoszacowane jest wykonanie protez częściowych i napraw protez – do tych usług bardzo często lekarze muszą dopłacać z własnych pieniędzy. Dlatego walczymy, aby wycena została podwyższona. Sprawa jest pilna, bo w tej chwili część lekarzy wycofuje się z udzielania świadczeń na NFZ. A to oznacza, że pacjenci stracą dostęp do tych usług. 

Kolejną sprawą jest jakość protez. Postęp w protetyce jest ogromny, lecz to, co można zaoferować pacjentom w ramach świadczeń gwarantowanych, nie ma nic wspólnego z nowoczesną protetyką. Powoduje to nie tylko frustrację lekarzy, ale też pacjenci nie zawsze są zadowoleni. Liczba skarg na świadczenia protetyczne ciągle rośnie. Pokazują to wyraźnie statystyki przedstawiane co roku przez Rzecznika Praw Pacjenta. 

Ogromną zamianą dla stomatologów będzie wejście nowych standardów kształcenia –zarówno w szkoleniu przed- jak i podyplomowym. Co się zmieni? 

W nowym programie specjalizacji w dziedzinie protetyki stomatologicznej znacznie więcej miejsca będą zajmowały zagadnienia z zakresu technologii cyfrowych. Ważne będą też kompetencje komunikacyjne zarówno w zespole stomatologicznym ale też relacje zespołu z pacjentem.