Opieka diabetologiczna

Rola pediatry w nowoczesnej opiece diabetologicznej

lek. Anna Wołoszyn-Durkiewicz

lek. Marta Bandura

dr n. med. Małgorzata Szmigiero-Kawko

lek. Maciej Ledwosiński

prof. dr hab. n. med. Małgorzata Myśliwiec

Klinika Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku

Adres do korespondencji: prof. dr hab. n. med. Małgorzata Myśliwiec, Klinika Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne, ul. Dębinki 7, 80-952 Gdańsk, tel. 58 349 28 98

  • Dlaczego narastają trudności w odróżnieniu DMT1 od DMT2
  • Na czym polega nowoczesna terapia dziecka z DMT1
  • Jakie są zasady refundacji leków i wyrobów medycznych wykorzystywanych w leczeniu cukrzycy

W populacji dziecięcej najbardziej powszechnie występującym typem cukrzycy jest typ 1 (DMT1), który stanowi >90% zachorowań. W Polsce obserwuje się obecnie dramatyczny wzrost liczby zachorowań na DMT1, nawet o ok. 300% w ciągu ostatnich dwóch dekad. Największa dynamika wzrostu zachorowań obejmuje najmłodszą grupę wiekową – dzieci do 9 r.ż.1.

W ostatnich latach, w związku z narastającą epidemią otyłości wśród dzieci, rośnie również zachorowalność na cukrzycę typu 2 (DMT2). Wśród czynników ryzyka rozwoju DMT2 wyróżnia się: otyłość, insulinooporność, cukrzycę u krewnych, czynniki środowiskowe, takie jak nieprawidłowe odżywianie lub siedzący tryb życia, oraz czynniki prenatalne, np. niedożywienie w okresie płodowym. Płeć żeńska jest bardziej predysponowana do rozwoju DMT2 i u części pacjentek współwystępuje z zespołem policystycznych jajników2.

Z uwagi na coraz częstsze współwystępowanie autoimmunologicznego podłoża cukrzycy z nadwagą i otyłością, narasta trudność z odróżnieniem DMT1 od DMT2. Czasami mieszany typ choroby określa się jako „cukrzycę typu 1,5” lub „cukrzycę podwójną”. Według wytycznych, u każdego pacjenta z przynajmniej jednym dodatnim autoprzeciwciałem, nawet przy równoczesnej obecności fenotypu typowego dla DMT2, powinno się rozpoznać DMT1. Ponadto badania dowodzą, że patofizjologia „cukrzycy typu 1,5” jest bardziej zbliżona do DMT13.

Wśród rzadszych typów cukrzycy stwierdzanych u dzieci i młodych dorosłych wyróżnia się MODY (Maturity Onset Diabetes of the Young). Choroba rozwija się w wyniku mutacji genetycznych powodujących defekt komórek β wysp trzustki. Wyróżnia się 11 typów MODY, z czego typ 2 (mutacja genu glukokinazy) i typ 3 (mutacja genu HNF1A) są najczęstsze. W Polsce pacjenci z cukrzycą MODY stanowią 3,1-4,2% chorych na cukrzycę4.

Współczesna terapia dziecka z DMT1

Celem leczenia cukrzycy jest uzyskanie prawidłowego rozwoju fizycznego i odpowiedniego przebiegu dojrzewania dziecka, przy zapewnieniu możliwego komfortu życia pacjenta i jego rodziny, a także stworzenie środowiska podobnego do tego, w którym funkcjonują jego zdrowi rówieśnicy. Utrzymanie normoglikemii pozwala na zmniejszenie ryzyka powikłań ostrych i przewlekłych.

Dla pacjentów z DMT1 Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) określiło wartości docelowe glikemii na czczo i przed posiłkami jako 80-110 mg/dl (4,4-6,1 mmol/l), a 2 godziny po rozpoczęciu posiłku <140 mg/dl (7,8 mmol/l)4.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Współczesna terapia dziecka z DMT1

Celem leczenia cukrzycy jest uzyskanie prawidłowego rozwoju fizycznego i odpowiedniego przebiegu dojrzewania dziecka, przy zapewnieniu możliwego komfortu życia pacjenta i jego [...]

Systemy monitorowania glikemii

Samokontrola glikemii jest integralną częścią leczenia cukrzycy. Samodzielny pomiar stężenia glukozy we krwi (SMBG – self-monitoring of blood glucose) powinien być [...]

Podsumowanie

Rola pediatry w opiece nad współczesnym pacjentem diabetologicznym jest niezwykle istotna. Obowiązkiem pediatry jest nie tylko wczesne wykrycie objawów rozwijającej się [...]
Do góry