Żywienie
Suplementacja doustna magnezu – wskazania, przeciwwskazania, sytuacje niejednoznaczne
lek. Katarzyna Wyskida1
prof. dr hab. n. med. Jerzy Chudek2
Spożycie magnezu w populacji polskiej jest niższe od zalecanego (poniżej wartości średniego zapotrzebowania). Ryzyko hipomagnezemii spowodowanej niewystarczającą podażą magnezu w diecie jest jednak małe, głównie ze względu na mechanizmy ograniczające wydalanie nerkowe tego pierwiastka.
CELE ARTYKUŁU
Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:
- wymienić wskazania do suplementacji doustnej magnezu
- wymienić przeciwwskazania do suplementacji doustnej magnezu
- omówić dowody oparte na faktach dotyczące suplementacji doustnej magnezu
- przedstawić działania uboczne oraz interakcje przy suplementacji doustnej magnezu
- wyliczyć preparaty stosowane do suplementacji doustnej magnezu, ich dawki oraz różnice pomiędzy nimi
Wprowadzenie
Magnez to czwarty najczęściej występujący kation w ludzkim organizmie. Jest kofaktorem ponad trzystu enzymów niezbędnych dla metabolizmu ustroju. Ponadto reguluje przewodnictwo nerwowo-mięśniowe poprzez podwyższanie progu pobudliwości nerwowej oraz obniżanie kurczliwości mięśni poprzecznie prążkowanych. Zawartość magnezu w organizmie ludzkim jest szacowana na 24-35 g (ok. 14,5 mmol/kg m.c.). 60-65% jego puli zlokalizowana jest w kośćcu, pozostała część w mięśniach i innych tkankach miękkich, głównie w przestrzeni wewnątrzkomórkowej. W przestrzeni pozakomórkowej znajduje się jedynie 1% całkowitej zawartości magnezu w organizmie. W surowicy pierwiastek ten występuje w postaci związanej z białkami i zjonizowanej (60%). Jego prawidłowe stężenie całkowite wynosi 0,65-1,2 mmol/l.1 Stężenie magnezu zjonizowanego rzadko oznacza się w praktyce klinicznej.
Przy prawidłowej podaży pierwiastka z pożywieniem wchłonięciu ulega przeciętnie 30% przyjętego ładunku. Wchłanianie magnezu upośledzają wolne kwasy tłuszczowe, wapń oraz fosforany nieorganiczne. Również alkohol zmniejsza stopień wchłaniania z przewodu pokarmowego, a jednocześnie zwiększa jego wydalanie z moczem. Wydalanie magnezu zachodzi w nerkach (przesączaniu ulega 70 mmol jonów). Ostatecznie 10% magnezu jest wydalane z moczem, pozostała ilość ulega resorpcji zwrotnej, głównie we wstępującej części pętli Henlego oraz w cewce proksymalnej.2
W przypadku małej zawartości w diecie wchłanianie magnezu w jelicie cienkim zwiększa się nawet do >90% przy jednoczesnym ograniczeniu wydalania nerkowego do 0,5%. Znany jest również mechanizm ograniczający wchłanianie magnezu z przewodu pokarmoweg...
Niedobory magnezu mogą być spowodowane zbyt małą zawartością w diecie, a także zaburzeniami wchłaniania lub wydalania tego pierwiastka (tab. 1). Niskie stężenie magnezu w surowicy może zaburzać wydzielanie parathormonu (PTH) i równocześnie być prz...
