Duże problemy małych ludzi
Alkoholizm rodzica a rozwój psychiczny dziecka Część 1: Konsekwencje, prewencja, leczenie
mgr Paulina Pawlak
- Między nadużywaniem alkoholu a uzależnieniem od niego – wzorce konsumpcji alkoholu w Polsce
- Dorastanie w rodzinie alkoholowej: czynniki negatywnie wpływające na rozwój fizyczny, psychiczny i społeczny dziecka oraz związane z nimi konsekwencje
- Pomoc i poradnictwo psychologiczne dla dzieci alkoholików
Rodzina dotknięta alkoholizmem, który przejawia się różnorodnymi formami spożywania alkoholu, to system charakteryzujący się wyraźną dysfunkcjonalnością, wprowadzającą dezorganizację w środowisku rodzinnym i zakłócającą harmonię funkcjonowania. Nadużywanie alkoholu w rodzinie powoduje istotne skutki dla zdrowia psychicznego obecnych w niej dzieci. W niniejszym artykule przeanalizowano czynniki negatywnie wpływające na rozwój psychiczny dziecka oraz związane z nimi konsekwencje.
Wzorce konsumpcji alkoholu w Polsce
Wyniki badań dotyczących konsumpcji alkoholu w Polsce opartych na raporcie kwestionariuszowym z 2022 roku autorstwa Rowickiej i wsp. ukazują istotne aspekty spożycia alkoholu w populacji osób pełnoletnich.
Charakterystyka spożycia alkoholu
Ponad 80% respondentów przyznało, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy spożywało co najmniej jeden rodzaj alkoholu. Abstynencję zadeklarowało 19,2% uczestników badania. Mężczyźni sięgali po alkohol niemal trzykrotnie częściej niż kobiety. Najczęściej wybieranym napojem było piwo, które spożywano średnio przez 61 dni w roku.
Ryzykowne wzorce picia alkoholu
W badaniach wykazano, że 8% konsumentów sięgało po alkohol każdego dnia lub niemal codziennie, a 1/3 spożywających robiła to co najmniej raz w tygodniu. Dodatkowo u 14,2% badanych zaobserwowano ryzykowny wzorzec picia stwierdzony za pomocą testu RAPS (Rapid Alcohol Problems Screen).
Spożywanie alkoholu w czasie ciąży
Do spożywania alkoholu w trakcie ciąży, co niesie potencjalne zagrożenie dla zdrowia płodu, przyznało się 7,1% kobiet.
Według Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA) na przestrzeni ostatnich lat średnio na 1 mieszkańca Polski przypadała następująca ilość 100-procentowego alkoholu (podana w litrach):
- w 2021 roku – 9,70 l
- w 2010 roku – 9,02 l
- w 2000 roku – 7,12 l
- w 1995 roku – 6,46 l.
Zaobserwowano zatem tendencję wzrostową.
Nadużywanie a uzależnienie
W Polsce mamy do czynienia nie tylko z uzależnionymi od alkoholu opiekunami prawnymi dzieci, lecz także z takimi, którzy nadużywają substancji, pijąc ryzykownie, i tym samym również wpływają na rozwój dzieci.
