Temat numeru temat numeru

Zaburzenia mikrobiomu jelitowego w wybranych chorobach skóry

dr n. med. Beata Polkowska-Pruszyńska
prof. dr hab. n. med. Dorota Krasowska

Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Dermatologii Dziecięcej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Adres do korespondencji: dr n. med. Beata Polkowska-Pruszyńska

Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Dermatologii Dziecięcej

Uniwersytet Medyczny w Lublinie

ul. Radziwiłłowska 13

20-080 Lublin

  • Rola mikrobiomu jelitowego w homeostazie ludzkiego organizmu
  • Wspólne podłoże patogenetyczne niektórych schorzeń skóry i zmian w strukturze mikrobiologicznej przewodu pokarmowego
  • Wpływ mikrobiomu jelitowego na występowanie i nasilenie twardziny układowej, łuszczycy, trądziku pospolitego, różowatego i odwróconego, atopowego zapalenia skóry oraz łysienia plackowatego

Terminu „mikrobiom” jako pierwszy użył mikrobiolog, laureat Nagrody Nobla – dr Joshua Lederberg, aby opisać system ekologiczny komensalnych, symbiotycznych i potencjalnie patogennych mikroorganizmów bytujących w ludzkim ciele1. Ludzki mikrobiom stanowi szeroką gamę mikroorganizmów znajdujących się w homeostazie z układem odpornościowym gospodarza. Ocenia się, że w organizmie człowieka występuje ok. 100 trylionów bakterii i mikroorganizmów oraz ok. 3,3 miliona genów drobnoustrojów2-4.

Fizjologiczna kolonizacja bakteryjna ma duże znaczenie dla prawidłowego rozwoju układu odpornościowego. Już w okresie okołoporodowym i wczesnym okresie niemowlęcym czynniki takie jak rodzaj porodu czy karmienie piersią wpływają na rozwój mikrobiomu jelitowego3,5-7. Proces kolonizacji bakteryjnej jest konieczny do przestawienia odpowiedzi immunologicznej noworodka ze sprzyjającej rozwojowi alergii odpowiedzi typu 2 na odpowiedź typu 1, która jest niezbędna do eliminacji patogenów. Ponadto brak równowagi pomiędzy odpowiedziami typu 1 i 2 może prowadzić do rozwoju chorób autoimmunizacyjnych8,9.

Również osoby dorosłe są podatne na powikłania spowodowane dysbiozą. Wśród czynników mających wpływ na zaburzenia składu prawidłowej flory bakteryjnej wyróżnia się stres psychospołeczny, relacje społeczne, czynniki środowiskowe, zachowania zdrowotne, dietę, stosowanie używek – tytoniu i alkoholu, zażywanie leków oraz status społeczno-ekonomiczny10. Istotnym problemem sprzyjającym zmianom mikrobiomu jest również powszechne nadużywanie probiotyków i antybiotyków. Wpływ probiotyków na florę jelitową i tkankę limfatyczną jelit (GALT – gut-associated lymphoid tissue) jest spowodowany zarówno przez same bakterie, jak i ich rozpuszczalne fragmenty, które działają poprzez receptory rozpoznające wzorce (PRR – pattern recognition receptors), należące do rodziny receptorów Toll-like na powierzchni enterocytów. Interakcja z receptorami PRR powoduje wytwarzanie transformującego czynnika wzrostu β (TGF-β – transforming growth factor β) i interleukiny 8 oraz modulację odpowiedzi immunologicznej11. Powszechne nadużywanie antybiotyków może prowadzić do rozrostu chorobotwórczej flory bakteryjnej i rozwoju infekcji12,13.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Twardzina układowa

Twardzina układowa (SSc – systemic sclerosis) to przewlekła układowa choroba tkanki łącznej o podłożu autoimmunologicznym, charakteryzująca się zaburzeniami w mikrokrążeniu, włóknieniem skóry i narządów [...]

Łuszczyca i łuszczycowe zapalenie stawów

Łuszczyca to przewlekła choroba zapalna dotykająca ok. 2-3% dorosłych osób34. Chociaż główną manifestacją kliniczną są zmiany skórne o morfologii rumieniowo-złuszczającej, łuszczyca wiąże [...]

Trądzik pospolity

Trądzik pospolity jest przewlekłą zapalną dermatozą dotykającą średnio 85% osób w wieku 12-24 lat. Choroba charakteryzuje się występowaniem niezapalnych zaskórników i zapalnych zmian [...]

Trądzik różowaty

Trądzik różowaty to przewlekła, nawracająca choroba skóry występująca u ok. 10% populacji ogólnej, głównie w wieku 30-60 lat. Zmiany skórne mają postać rumienia, [...]

Trądzik odwrócony

Trądzik odwrócony (HS – hidradenitis suppurativa) jest przewlekłą dermatozą zapalną dotyczącą mieszków włosowych, z częstością występowania 0,03-4,10%68. W przebiegu HS obserwuje się niekorzystny [...]

Atopowe zapalenie skóry

W ostatnich dziesięcioleciach obserwuje się coraz częstsze występowanie chorób alergicznych. Postuluje się, że mikrobiom jelitowy odgrywa kluczową rolę w regulacji odporności, a dysbioza i mała [...]

Łysienie plackowate

Łysienie plackowate (AA – alopecia areata) jest złożoną chorobą autoimmunologiczną charakteryzującą się występowaniem owalnych ognisk wyłysienia bądź całkowitego wyłysienia w obrębie owłosionej [...]

Podsumowanie

W ostatnim czasie znacznie zwiększyła się wiedza na temat roli mikrobiomu jelitowego w utrzymywaniu równowagi ludzkiego organizmu. Rosnąca liczba dowodów naukowych, które potwierdzają [...]
Do góry