Dążymy do celu

Zaburzenia orgazmu a stosowanie leków przeciwdepresyjnych

Dr n. med. Łukasz Müldner-Nieckowski

Katedra Psychoterapii Collegium Medicum UJ

Adres do korespondencji: Dr n. med. Łukasz Müldner-Nieckowski, e-mail: L.muldner@gmail.com

Zaburzenia orgazmu są jednym z najczęstszych działań niepożądanych leków przeciwdepresyjnych. Ich rozpoznawanie oraz stosowanie adekwatnych interwencji psychofarmakologicznych służy poprawie jakości życia pacjentów będących w trakcie leczenia, a także zmniejsza ryzyko samodzielnego odstawiania leków.

Satysfakcja seksualna i zaburzenia orgazmu

Orgazm jest zjawiskiem psychofizjologicznym, kojarzonym popularnie ze spełnieniem seksualnym i ostatecznym celem seksualnych zbliżeń. Szczytowa przyjemność i odreagowanie napięcia seksualnego pojawia się zwykle po pewnym czasie stymulacji, w trakcie kontaktu erotycznego z partnerem lub w wyniku masturbacji. Przeżycie to wiąże się z reakcją fizjologiczną i doznaniami natury psychicznej. U mężczyzn prawie zawsze towarzyszy mu ejakulacja, natomiast u kobiet jest on związany ze zróżnicowanym indywidualnie zbiorem zjawisk fizjologicznych, m.in. napięciem i skurczami mięśni, poceniem się, przyspieszeniem i pogłębieniem oddechu. Im ta reakcja jest bardziej uogólniona, z tym większą wiąże się przyjemnością. Z drugiej strony subiektywne doświadczenie przyjemności i zaspokojenia seksualnego niekoniecznie i nie w każdym kontakcie seksualnym, zwłaszcza u kobiet, musi wynikać z przeżycia orgazmu.

W wypadku mężczyzn o zdolności do jego doświadczania decyduje głównie siła pożądania i podniecenia, atrakcyjność sytuacji erotycznej i odpowiednio silna, sprawiająca przyjemność stymulacja seksualna. Możliwość doznawania orgazmu przez kobiety wiąże się w równej mierze z innymi czynnikami, takimi jak akceptacja swojej seksualności, zdolność do autostymulacji i znajomość seksualnych reakcji swojego ciała oraz wykształcenie nawyków polegających na wzmacnianiu swoich doznań seksualnych, m.in. przez ruch, w tym zaciskanie mięśni, odpowiedni sposób oddychania, stymulację żołędzi łechtaczki itp. Nie jest to reakcja podobnie automatyczna jak u mężczyzn. Znany jest też fakt, że kobiety, które nie otrzymują restrykcyjnego, negatywnego wychowania seksualnego, mają większą łatwość w jego uzyskiwaniu.[1]

Możliwość przeżywania orgazmu jako kulminacji aktu seksualnego jest często w zbyt prosty sposób kojarzona z przyjemnością i zaspokojeniem pożądania. Wzorzec satysfakcjonujących reakcji seksualnych jest wysoce indywidualny, a o spełnieniu często decydują bardziej czynniki emocjonalne niż fizjologiczne. Z klinicznego punktu widzenia istotna jest nie tylko związana z zakłóceniem stanu psychicznego lub przyjmowaniem leków zmiana w zakresie fizjologicznych reakcji, ale także, a może przede wszystkim to, jakie pacjent nada tej zmianie znaczenie. Stąd może się okazać, że np. opóźnienie orgazmu u mężczyzny będzie postrzegane przez daną parę jako zmiana korzystna, umożliwiająca dłuższe współżycie.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Satysfakcja seksualna i zaburzenia orgazmu

Orgazm jest zjawiskiem psychofizjologicznym, kojarzonym popularnie ze spełnieniem seksualnym i ostatecznym celem seksualnych zbliżeń. Szczytowa przyjemność i odreagowanie napięcia seksualnego pojawia [...]

Zaburzenia u kobiet

Orgazm przedwczesny jest u kobiet zjawiskiem dość rzadkim. Występowanie szczytowania niedługo po rozpoczęciu stosunku płciowego może, ale nie musi się wiązać [...]

Zaburzenia u mężczyzn

Najczęściej mamy do czynienia z przedwczesnym wytryskiem nasienia. To problem objawiający się reakcją ejakulacji zbyt wcześnie w odniesieniu do oczekiwań mężczyzny. [...]

Obniżony nastrój i lęk a jakość orgazmu

Wystąpienie zakłóceń w zakresie czynności seksualnych u osób przyjmujących leki psychotropowe można zawsze wiązać w pewnym stopniu z efektem ich działania [...]

Leki przeciwdepresyjne a jakość orgazmu

Większość preparatów zwiększających stężenie serotoniny w szczelinie synaptycznej (obwodowo) powoduje opóźnienie lub zahamowanie reakcji orgazmu, zmniejsza siłę bodźców seksualnych wynikających ze [...]

Rozpoznawanie zaburzeń

Biorąc pod uwagę fakt, że praktycznie każdy lek może wpływać na funkcje seksualne, przed rozpoczęciem jakiejkolwiek farmakoterapii istotne jest rozpoznanie wyjściowej [...]

Wybór farmakoterapii

Wybierając lek przeciwdepresyjny, psychiatrzy najczęściej kierują się nasileniem dominujących u pacjenta objawów i ewentualnie historią leczenia w czasie poprzednich epizodów. Jakkolwiek [...]

Ocena jakości życia seksualnego w trakcie leczenia

Mając informacje na temat seksualności pacjenta przed leczeniem, można się do nich odnieść w czasie wizyt kontrolnych, pytając o zmiany w [...]

Strategie postępowania w wypadku występowania zahamowania orgazmu

Pierwszym krokiem, który warto podjąć, kiedy pacjent stwierdzi u siebie w trakcie farmakoterapii zmianę w reaktywności na bodźce seksualne lub zahamowanie [...]

Podsumowanie

Występowanie zaburzeń orgazmu, przede wszystkim jego opóźnienia, obniżenia intensywności i całkowitej anorgazmii, jest z punktu widzenia wielu pacjentów zażywających leki przeciwdepresyjne [...]
Do góry