Geriatria

Leki, których należy unikać u osób w starszym wieku

Opracowanie: dr n. med. Katarzyna Broczek

Small 11092

Tabela 1. Kryteria STOPP – układ krążenia.

Small 11208

Tabela 2. Kryteria STOPP – leki przeciwpłytkowe i przeciwkrzepliwe.

Small t3

Tabela 3. Kryteria STOPP – ośrodkowy układ nerwowy i leki psychotropowe.

Small 11364

Tabela 4. Kryteria STOPP – zaburzenia czynności nerek.

Small 11388

Tabela 5. Kryteria STOPP – przewód pokarmowy.

Small 11412

Tabela 6. Kryteria STOPP – układ oddechowy.

Small 11586

Tabela 7. Kryteria STOPP – układ mięśniowo-szkieletowy.

Small 11624

Tabela 8. Kryteria STOPP – układ moczowo-płciowy.

Small 11528

Tabela 9. Kryteria STOPP – układ wewnętrznego wydzielania.

Small 11663

Tabela 10. Kryteria STOPP – leki zwiększające ryzyko upadku.

Small 11687

Tabela 11. Kryteria STOPP – Leki przeciwbólowe.

Kryteria STOPP (screening tool of older persons’ prescriptions, narzędzie przesiewowe do oceny leków u osób starszych) w wersji 2, opublikowanej w 2015 roku zawierają kilkadziesiąt leków lub grup leków przeciwwskazanych u osób starszych ze względu na ryzyko działań jatrogennych.

Błędy dotyczące ogólnych zaleceń dotyczących leczenia obejmują następujące przypadki:

1. Jakikolwiek lek zapisywany bez wskazań klinicznych opartych na dowodach naukowych.

2. Jakikolwiek lek przepisany na czas dłuższy niż zalecany, jeśli czas leczenia jest określony.

3. Zalecanie dwóch leków z tej samej grupy, np.:

  • leków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ),
  • selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI),
  • diuretyków pętlowych,
  • inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACEI),
  • leków przeciwkrzepliwych.


Przed zaleceniem nowego leku należy zoptymalizować monoterapię lekiem z wybranej grupy.

Leki z grupy STOPP przedstawiono w tabelach poświęconych poszczególnym układom narządów w następującej kolejności: nazwa międzynarodowa, sytuacja kliniczna, wyjaśnienie.

Do góry