P.K.: Najważniejsze jest nawodnienie doustne, natychmiast uzupełniamy wodę i elektrolity. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opracowała skład gotowego płynu nawadniającego. Zawierają go gotowe preparaty w formie saszetek do rozpuszczenia w przegotowanej wodzie, które można kupić w aptece (dostępnych jest ok. 30 różnych tego typu preparatów). Wypijamy taki płyn i w ten sposób uzupełniamy to, co tracimy wraz z wymiotami i biegunką. Wskazana jest dieta lekkostrawna: kleikowo-kaszkowo-ryżowa na wodzie, bardzo dobre są banany, gotowane jabłka, rozgotowana marchew, krakersy, sucharki, herbatniki. Taka dieta przyspiesza eliminację drobnoustrojów z przewodu pokarmowego.

Natomiast jeżeli mamy gorączkę, bóle brzucha, śluz w stolcu, bolesne parcie na stolec albo w stolcu pojawi się krew, należy jak najszybciej dotrzeć do lekarza. W podróży, zwłaszcza egzotycznej, lekarz może być niedostępny, dlatego należy mieć ze sobą w apteczce podróżnika antybiotyk. WHO zaleca jeden z trzech antybiotyków: azytromycyna jest dla dzieci i dorosłych (dorośli jednorazowo 1 g albo przez 3 kolejne dni po 500 mg), kolejnym antybiotykiem jest jeden z fluorochinolonów, najczęściej stosuje się cyprofloksacynę (dla dorosłych: 2 x dziennie po 500 mg przez 3-5 dni), trzecim antybiotykiem jest ryfaksymina (dorośli: 2 x 2 tabletki przez 3-4 dni). Ten ostatni antybiotyk nie wchłania się z przewodu pokarmowego, czyli przeczyszcza jelita, wybijając patogeny, niczym kret odtykający rurę odpływową zatkanego zlewu.

MT: Jaki probiotyk należy zastosować w celach profilaktycznych?

P.K.: Zaleca się profilaktyczne przyjmowanie probiotyków na kilka dni przed wyjazdem i podczas pobytu w krajach klimatu gorącego i/lub o niskich standardach sanitarno-epidemiologicznych. Wśród dobrze przebadanych i skutecznie działających probiotyków należy wymienić Saccharomyces boulardii. Jego obecność w naszym przewodzie pokarmowym jest bardzo korzystna i wpływa na prawidłową pracę przewodu pokarmowego. Profilaktyczne przyjmowanie probiotyku wzmacnia naszą mikrobiotę w jelitach, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko biegunki podróżnych i kolonizacji patogenów w jelitach. Taka profilaktyka nie zapobiegnie zakażeniu w 100%, ale jeśli dodatkowo będziemy przestrzegać zasad higieny spożycia wody i pokarmów, to zminimalizujemy zagrożenie.

Do skutecznych i przebadanych pod omawianym kątem probiotyków należą także szczepy Lactobacillus – L. rhamnosus, L. acidophilus, L. casei, L. plantarum, L. helveticus, szczepy Bifidobacterium – B. breve, B lactis. Probiotyki przyjmujemy zarówno przed wyjazdem, jak i w trakcie pobytu: 1-4 kapsułki/saszetki na dobę.

Ponadto warto przyjąć przed wyjazdem doustną inaktywowaną szczepionkę przeciwko cholerze, która jednocześnie daje 3-miesięczną ochronę przed zachorowaniem na biegunkę wywołaną przez toksynotwórcze szczepy E. coli. Skuteczność szczepionki oszacowano w stosunku do ETEC na 70%, w stosunku do cholery na 85%. W szczególności zaleca się doustną immunizację przed wyjazdami do Afryki Subsaharyjskiej i na subkontynent indyjski.

Zdjęcia: Włodzimierz Wasyluk, Soft_Light/ Arshinov Andrei©2022/iStock/Getty Images Plus/Getty Images, byakkaya/iStock/Getty Images Plus/Getty Images