Pulmonologia

Postępowanie w nawracających zapaleniach płuc

prof. dr hab. n. med. Bernard Panaszek

Collegium Witelona Uczelnia Państwowa w Legnicy

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Bernard Panaszek

Gabinet Internistyczno-Alergologiczny

ul. gen. Ignacego Prądzyńskiego 14/1A, 50-434 Wrocław

e-mail: bernard.panaszek@gmail.com

  • Nawracające infekcje dróg oddechowych stanowią istotny problem współczesnej pulmonologii w aspekcie zapobiegania nawrotom, które z kolei wiążą się z ryzykiem występowania nawracających zapaleń płuc
  • Innym ważnym zjawiskiem sprzyjającym nawracającym zapaleniom płuc są przewlekłe choroby układu oddechowego, szczególnie takie, które powodują zmiany strukturalne dróg oddechowych (nowotwory, rozstrzenie oskrzeli, włóknienie płuc, mukowiscydoza)
  • Za niezależne czynniki ryzyka nawracających incydentów pneumonii uznaje się stosowanie wziewnych glikokortykosteroidów i leków nasennych/uspokajających oraz kolonizację dróg oddechowych przez Pseudomonas aeruginosa

Patogeny zapalenia płuc

Patogeny odpowiedzialne za zapalenie płuc należą do bakterii zewnątrzkomórkowych (typowych), bakterii wewnątrzkomórkowych (atypowych), wirusów, riketsji oraz grzybów1-3. W zakażeniach pozaszpitalnych najczęściej spotyka się bakterie Gram(+), tj.: Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenesStaphylococcus aureus, oraz bakterie Gram(–), do których należą: Haemophilus influenzaeMoraxella catarrhalis, ponadto bakterie wewnątrzkomórkowe (atypowe) – Mycoplasma pneumoniaeChlamydia pneumoniae4. W zakażeniach szpitalnych dominują: Pseudomonas aeruginosa, Acinetobacter oraz rodzina Enterobacteriaceae (Klebsiella pneumoniae, Escherichia coli, Enterobacter spp., Proteus spp., Serratia marcescens)5. Wirusy pneumotropowe, takie jak wirusy grypy A i B, paragrypy, wirus syncytialny (RSV – respiratory syncytial virus) i rynowirusy, powodują ostre (zimowe) infekcje dróg oddechowych, czasami powikłane zapaleniem płuc6. Ryzyko wystąpienia pneumonii wzrasta: u osób w podeszłym wieku, w wielochorobowości (przewlekła obturacyjna choroba płuc [POChP], cukrzyca, niewydolność serca), z chorobami przyzębia, u pacjentów zagrożonych zachłyśnięciem (stosujących alkohol, leki psychotropowe, narkotyki, z chorobami neurologicznymi) oraz u pracowników narażonych na zmienne warunki atmosferyczne i wdychanie pyłów metali w czasie spawania oraz montażu metalowych konstrukcji7. Niepełna eradykacja bakteryjnego patogenu odpowiedzialnego za zapalenie płuc sprzyja nawrotowi pneumonii u osób dorosłych, a przewaga czynnika wirusowego u dzieci rodzi podobny problem w pediatrii, co wynika z 13-letniej obserwacji Tural-Kary i wsp.8, którzy wykazali w grupie 1395 hospitalizowanych dzieci nawracające pneumonie w odsetku 9,2%.

Etiologia nawracającego zapalenia płuc

Patogeny, głównie bakterie i wirusy odpowiedzialne za wystąpienie nawracającego zapalenia płuc, zasiedlają dolne drogi oddechowe w mechanizmie aspiracji skolonizowanej przez nie wydzieliny z górnych dróg oddechowych9. W wiarygodnym badaniu klinicz...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Czynniki ryzyka nawracającego zapalenia płuc

Nawracające infekcje dróg oddechowych, definiowane przez występowanie incydentów zapalnych 3-4 razy w ciągu roku, stanowią istotny problem współczesnej pulmonologii w związku z prewencją nawrotów, [...]

Podstawowe założenia diagnostyczne

Zgodnie z definicją American Thoracic Society (ATS) każde zapalenie płuc rozpoznaje się na podstawie objawów ostrego zakażenia dolnych dróg oddechowych (kaszel, krwioplucie, [...]

Ogólne zasady terapii nawracających zapaleń płuc

Farmakoterapia zakażeń wirusowych układu oddechowego opiera się na stosowaniu preparatów przeciwwirusowych aktywnych i skutecznych wobec większości wirusów pneumotropowych. Leki skuteczne wobec wirusów [...]

Profilaktyka nawracających zapaleń płuc

Wydaje się, że NZP jest na tyle powszechne, że należy zwrócić większą uwagę na strategie zapobiegawcze w momencie wypisu pacjenta ze szpitala, [...]

Podsumowanie

Zapalenie płuc wywołują drobnoustroje kolonizujące dolne drogi oddechowe w procesie zakażenia układu oddechowego, które obejmuje bardzo szeroki zakres problemów dotyczących etiologii, podziału, [...]
Do góry