MTS: Czy pacjenci często bywają wysyłani do endokrynologów przez lekarzy dentystów?

PROF. ALICJA HUBALEWSKA-DYDEJCZYK: Nie jest to powszechne, ale się zdarza. Niedawno na konferencji lekarzy stomatologów prezentowałam przypadek kobiety chorującej na autoimmunologiczny zespół niedoczynności wielogruczołowej, czyli poliendokrynopatię, skierowanej do kliniki właśnie przez lekarza dentystę. Panią doktor zaniepokoiły nietypowe przebarwienia w jamie ustnej pacjentki. Mam nadzieję, że taka interdyscyplinarna współpraca będzie coraz częstsza. Istnieje wiele projektów naukowych mających na celu uwrażliwienie stomatologów na problemy endokrynologiczne pacjentów.

MTS: Patologie związane z którymi schorzeniami są najczęściej zauważane przez dentystów?

A.H.-D.: Wszystkie manifestujące się w obrębie twarzoczaszki. Sztandarowym przykładem jest akromegalia, której przyczyną jest guz przysadki wydzielający w nadmiarze hormon wzrostu. Objawia się ona m.in. powiększeniem i wysunięciem żuchwy do przodu, uwydatnieniem łuków brwiowych oraz uwypukleniem guzów czołowych. Przez te zmiany twarz stopniowo nabiera charakterystycznego kwadratowego kształtu. Dodatkowo dochodzi też do przerostu chrząstek, uwypuklenia się tkanek miękkich i powiększenia małżowin usznych oraz nosa.

MTS: A zmiany w jamie ustnej?

A.H.-D.: Tam również widoczne są objawy akromegalii, niekiedy już na wczesnych etapach choroby. Wydłużenie łuku żuchwy prowadzi do wady zgryzu, poszerzenia się przestrzeni międzyzębowych, obniża się poziom dziąseł oraz dochodzi do przerostu języka, który naciska na zęby. Zęby ulegają rozchwianiu, dochodzi do ich utraty, a w zaawansowanych przypadkach pacjenci mogą się zgłaszać do stomatologa w celu wykonania protez już na etapie bezzębia. Objawy narastają jednak stosunkowo wolno i można je wychwycić na każdym etapie. Akromegalia to typowa jednostka chorobowa, przy wykrywaniu której my, endokrynolodzy, liczymy na pomoc i czujność stomatologów. Guz hormonalnie czynny produkujący hormon wzrostu jest drugim najczęściej występującym guzem przysadki po guzie hormonalnie czynnym produkującym prolaktynę.

MTS: A inne schorzenia endokrynologiczne?

A.H.-D.: Innymi jednostkami związanymi z guzami hormonalnie czynnymi są zespoły z nadprodukcją kortyzolu, czyli tzw. hiperkortyzolemią, będącą najczęściej następstwem albo guza przysadki produkującego ACTH, albo guza nadnercza z nadprodukcją korty...