Rola PRP w terapii ostudy (melasma)

Melasma jest chorobą o wieloczynnikowej etiologii, wliczając w to:

• ekspozycję na światło,
• zmiany hormonalne,
• czynniki genetyczne.

Cechuje się zwykle przewlekłym przebiegiem oraz symetrycznie występującymi hiperpigmentacyjnymi przebarwieniami skóry w okolicach twarzoczaszki, a rozpoznanie jest stawiane na podstawie oceny klinicznej oraz wywiadu.[22]

Leczenie ostudy stanowi wciąż wyzwanie dla personelu medycznego. Początkowo starano się zidentyfikować kluczowe czynniki dla syntezy melaniny. Niektóre metody terapii opierały się na preparatach do stosowania zewnętrznego, takich jak:

• retinoidy,
• hydrochinon,
• kwas azelainowy,
• arbutyna,
• glikokortykosteroidy.

Wszystkie one mogą powodować efekty uboczne w postaci podrażnienia skóry. Ponadto używano środków doustnych, takich jak kwas traneksamowy oraz glutation, które mogły wywoływać działania niepożądane: bóle głowy, wzdęcia, zaburzenia cyklu menstruacyjnego, a nawet zakrzepicę żył głębokich.[23] Aktualnie dostępne badania mówią o skuteczności leczenia ostudy z użyciem laserów, mikrodermoabrazji oraz peelingów chemicznych, jednak badacze zaznaczają możliwość wystąpienia efektów ubocznych przyjmujących postać od rumienia do poparzeń.[2]

Zastosowanie PRP może stanowić leczenie alternatywne, które wykazuje minimalne efekty uboczne, związane bardziej z iniekcją aniżeli z samym osoczem bogatopłytkowym. PDGF, będący jednym z czynników wzrostowych zawartych w ziarnistościach PRP, odgrywa ważną rolę w angiogenezie, syntezie kolagenu oraz składników macierzy pozakomórkowej. Ułatwia procesy naprawcze skóry poprzez działanie na różne rodzaje komórek, stymulując ich proliferację oraz różnicowanie.[24]

Çayirli i wsp.[24] opisują przypadek 27-letniej kobiety, u której po trzykrotnej iniekcji PRP w 15-dniowych odstępach odnotowano ponad 80-proc. redukcję hiperpigmentacyjnych przebarwień skóry.

Hofny i wsp.[25] przeprowadzili badanie na temat efektywności PRP w leczeniu ostudy u 23 dorosłych pacjentów. Terapia obejmowała 3 sesje, w miesięcznych odstępach. Po prawej stronie twarzy PRP zostało zaaplikowane metodą mezoterapii mikroigłowej z użyciem dermapenu, a po lewej metodą standardowej mezoterapii igłowej. Skuteczność leczenia z wykorzystaniem PRP mierzono za pomocą wskaźnika obszaru i nasilenia ostudy (Melasma Area and Severity Index – MASI) oraz modyfikacji tego wskaźnika (mMASI), a do porównania efektów kuracji po obu stronach użyto wskaźnika hemi-MASI. Po 3 miesiącach badacze zaobserwowali statystycznie istotne zmniejszenie wartości obu wskaźników, co świadczyło o skuteczności terapii z użyciem osocza bogatopłytkowego. Ponadto nie odnotowano statystycznie istotnej różnicy między wskaźnikami hemi-MASI po obu stronach, co wskazuje na brak różnicy w efektywności leczenia po zastosowaniu różnych technik podania PRP.

Aktualne badania dostarczają informacji na temat pozytywnych efektów terapeutycznych w leczeniu ostudy z wykorzystaniem do tego celu osocza bogatopłytkowego.[25,26]

Leczenie przebarwień okołooczodołowych z zastosowaniem PRP

Przebarwienia okołooczodołowe to często spotykana przypadłość. Są spowodowane przez różne czynniki endogenne i egzogenne. Należą do nich:

• uwarunkowania genetyczne,
• nadmierna pigmentacja pozapalna,
• przebarwienia wtórne przy atopowym i alergicznym zapaleniu skóry,
• obrzęk okołooczodołowy,
• nadmierne unaczynienie,
• zacienienie z powodu zwiotczenia skóry,
• procesy starzenia się.[27]

Ponadto na powstawanie przebarwień mają także wpływ takie czynniki jak:

• ekspozycja na słońce,
• palenie tytoniu,
• alkoholizm,
• zbyt mała ilość snu.

Przebarwienia okołooczodołowe powodują, że skóra wygląda na zmęczoną. Zaproponowano różne metody leczenia, jednak nie ma wielu badań, które by potwierdzały ich długoterminową skuteczność. Główne rodzaje leczenia stanowią:

• miejscowe stosowanie produktów depigmentacyjnych,
• stosowanie peelingów chemicznych,
• dermabrazja,
• kriochirurgia,
• wypełnienie kwasem hialuronowym,
• intensywne terapie laserami pulsującymi, CO₂, argonowymi i rubinowymi.[28]

PRP stanowi nową możliwość, która może okazać się obiecująca w leczeniu przebarwień okołooczodołowych.[29]