Endoterapia jest uznaną metodą małoinwazyjnego postępowania w chorobach trzustki i dróg żółciowych^1-5. W eksperckich ośrodkach techniki endoskopowe stosowane w leczeniu chorób pola żółciowo-trzustkowego wiążą się z dużą skutecznością i bezpieczeństwem^1-6. W trakcie endoterapii żółciowej oraz trzustkowej dysponujemy dwiema drogami dostępu, takimi jak:

• dostęp przezbrodawkowy (anatomiczny) – przez brodawkę dwunastniczą większą lub brodawkę dwunastniczą mniejszą
• dostęp przezścienny (pozaanatomiczny) – przez ścianę przewodu pokarmowego.

Preferowaną drogą dostępu do dróg żółciowych lub trzustkowych jest dostęp przezbrodawkowy (anatomiczny) w trakcie endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej (ECPW), który zapewnia fizjologiczny odpływ żółci i soku trzustkowego do światła dwunastnicy^1-6. Jednak u części chorych, zwłaszcza w przypadku zmienionej anatomii w obrębie górnego odcinka przewodu pokarmowego, dostęp przezbrodawkowy jest niemożliwy do uzyskania.

Celem publikacji jest przedstawienie nowatorskich metod dostępu przezściennego (pozaanatomicznego) w leczeniu endoskopowym chorych z patologią w obrębie dróg żółciowych.

Dostęp przezścienny w endoterapii żółciowej

W endoterapii żółciowej złotym standardem postępowania jest ECPW z rewizją dróg żółciowych^1,2,5. Jeśli przyczyną żółtaczki mechanicznej jest zwężenie dróg żółciowych, dodatkowo w trakcie ECPW wykonuje się protezowanie dróg żółciowych w celu przezbrodawkowego drenażu żółci^3-6. U 3-12% pacjentów nie udaje się uzyskać dostępu przezbrodawkowego do dróg żółciowych w trakcie ECPW i wówczas leczeniem z wyboru pozostają drenaż przezskórny lub postępowanie chirurgiczne^1-5. W większości ośrodków medycznych w przypadku nieskuteczności endoskopowego dostępu przezbrodawkowego w trakcie ECPW metodą z wyboru pozostaje drenaż przezskórny dróg żółciowych (PTBD – percutaneous transhepatic biliary drainage)^6-8, polegający na przezskórnym nakłuciu dróg żółciowych i pozostawieniu drenu przezskórnego, którego koniec dalszy znajduje się w świetle dróg żółciowych, a żółć przez dren jest odprowadzana na zewnątrz. Drenaż przezskórny w porównaniu z endoskopowym drenażem przezbrodawkowym dróg żółciowych jest mniej skuteczny i obarczony większą liczbą powikłań⁷. Przewaga drenażu wewnętrznego (endoskopowego) nad drenażem zewnętrznym (przezskórnym) wynika przede wszystkim z mniejszego ryzyka infekcji. Poza tym w długoterminowej opiece uporczywym problemem pozostaje zewnętrzny drenaż przezskórny, który często jest dodatkową przyczyną dyskomfortu odczuwanego przez chorych^6,7.