Przewlekła choroba nerek (PChN) [2]

Jest to funkcjonalne lub anatomiczne uszkodzenie nerek trwające ponad trzy miesiące. Dzieli się ją na pięć stadiów, z których pierwsze przebiega bez upośledzenia funkcji nerek, a piąte to schyłkowa niewydolność nerek (mocznica). W początkowych dwóch stadiach choroby może nie być żadnych objawów klinicznych, później dołączają się różne dolegliwości, wynikające z powikłań ze strony różnych narządów, także skóry.

Przebarwienia skóry

Często skóra jest blada z powodu niedokrwistości. Przebarwienia skóry są bardzo charakterystyczne dla PChN, zwłaszcza u chorych hemodializowanych. Przez nerki wydalany jest hormon melanotropowy, więc upośledzenie funkcji nerek powoduje zwiększenie jego stężenia we krwi. Manifestuje się to hiperpigmentacją o charakterze różnej wielkości plam, najczęściej na dłoniach i stopach. Brązowe, rozlane przebarwienia występują głównie na odkrytych powierzchniach, eksponowanych na słońce. Rzadziej u chorych dializowanych występują rozlane zielononiebieskie zmiany skóry i paznokci, zwane srebrzycą (argyria). Suchość skóry i łamliwość włosów są często związane z zaburzeniami metabolizmu fenyloalaniny w PChN. Nagłe nasilenie pigmentacji w czasie hemodializy może wystąpić w przebiegu masywnej hemolizy.

Rogowacenie skóry

Suchość skóry (xerosis) jest najczęstszym zaburzeniem dermatologicznym w PChN, często przebiegającym ze świądem i rogowaceniem skóry (ryc. 1).

Zwykle zaczyna się w okresie przed rozpoczęciem dializ, które nie zmieniają jego przebiegu, niezależnie od ich rodzaju.

Jeżeli suchość skóry związana jest z jej złuszczaniem się, mogą tworzyć się na niej zmiany podobne do rybiej łuski, najczęściej widocznej w formie przypominającej schodki na wyprostnych częściach kończyn i tułowiu. Bardziej delikatne zmiany są widoczne na brzuchu, często z białawymi przebarwieniami. Nie są zajęte zwykle zgięciowe powierzchnie kończyn, pachy, okolica podkolanowa i zgięcie łokciowe. Na skórze głowy często jest widoczny łupież.