ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Temat numeru
Naczyniaki niemowlęce w gabinecie dermatologicznym
dr n. med. Hubert Arasiewicz
lek. Michał Dec
lek. Lilianna Leśniak-Jakubiec
dr n. med. Barbara Szpyrka
- Przegląd aktualnej wiedzy dotyczącej naczyniaków niemowlęcych
- Szybka ścieżka diagnostyczno-terapeutyczna
- Najnowsze metody leczenia farmakologicznego i zabiegowego
Naczyniaki niemowlęce (IH – infantile hemangioma) należą do łagodnych guzów naczyniowych, powstających zwykle w pierwszych kilku tygodniach życia. Stwierdza się je u ok. 5% dzieci, z przewagą płci żeńskiej1,2. Szczyt okresu dynamicznego wzrostu przypada na pierwsze 5 miesięcy życia. Większość, z wyjątkiem naczyniaków segmentarnych i głębokich, osiąga ostateczny rozmiar do 9 m.ż., po czym następuje spontaniczna inwolucja trwająca 3-10 lat3. Około 10-15% przypadków wymaga specjalistycznej opieki medycznej ze względu na zagrażające życiu lokalizacje, lokalne powikłania lub zniekształcenia funkcjonalne i kosmetyczne4,5. Znanymi czynnikami ryzyka wystąpienia IH są:
- płeć żeńska
- ciąża mnoga
- przedwczesny poród
- terapia progesteronem
- wywiad rodzinny w kierunku IH
- niska waga urodzeniowa6,7.
W ostatnich latach nastąpił przełom w terapii naczyniaków, co ma związek z zastosowaniem nieselektywnych β-adrenolityków i laseroterapii8. Wykazano, że optymalnym czasem do rozpoczęcia leczenia jest 1 miesiąc życia. Kluczowa wydaje się szybka ścieżka diagnostyczno-terapeutyczna obejmująca wykrywanie IH wysokiego ryzyka w ramach poradni dermatologicznej9. Pozwala to zmniejszyć ryzyko trwałego oszpecenia, upośledzenia funkcji określonych narządów lub zagrożenia życia. Ze względu na charakter terapii oraz częste konsultacje dotyczące anomalii naczyniowych dermatolodzy powinni być biegli w rozpoznawaniu i leczeniu IH.
Artykuł ma na celu przedstawienie aktualnej wiedzy dotyczącej omawianych zmian, z uwzględnieniem dostępnych metod terapeutycznych.
Patogeneza
Mimo obserwowanego w ostatnich latach zainteresowania towarzyszącego IH ich patogeneza nie została w pełni wyjaśniona. Istnieją w tym zakresie pewne hipotezy, które wymagają jednak dalszych badań. Postulowano m.in. zaburzenie równowagi pomiędzy wa...
Obraz kliniczny
W 2018 r., dzięki staraniom Towarzystwa Badań nad Anomaliami Naczyniowymi (ISSVA – International Society for the Study of Vascular Anomalies), powstała klasyfikacja dzieląca anomalie naczyniowe na guzy i malformacje19. Wyodrębniono IH o typie:
- ogniskowym (ryc. 1A)
- wieloogniskowym (ryc. 1B)
- segmentarnym (ryc. 1C)
- nieokreślonym.
IH mają typowy cykl rozwoju, zmiany prekursorowe przy urodzeniu są najczęściej niewidoczne. Manifestują się we wczesnym okresie noworodkowym jako czerwona plamka lub obszar zblednięcia. Po okresie utajenia wynoszącym 1-3 tygodni naczyniaki zwykle ...