Przypadki laparoskopowe

Diagnostyka laparoskopowa endometriozy

lek. Jacek Doniec
lek. Magdalena Biela

Klinika Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej, Wojskowy Instytut Medyczny, Centralny Szpital Kliniczny MON, Warszawa

Adres do korespondencji: lek. Jacek Doniec, Klinika Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej, Wojskowy Instytut Medyczny, Centralny Szpital Kliniczny MON, ul. Szaserów 128, 04-141 Warszawa; e-mail: doniec@post.pl

Opis przypadku

Trzydziestodwuletnia kobieta została przyjęta do kliniki z powodu dolegliwości bólowych podczas współżycia, bólów podbrzusza oraz bolesnych krwawień miesiączkowych. W badaniu ginekologicznym pacjentka zgłaszała ból w okolicy tylnego sklepienia pochwy z wyczuwalnym twardym guzkiem średnicy około 1 cm. Macica była mało ruchoma, trudna do oceny (frozen pelvis). W wykonanych badaniach dodatkowych – przezpochwowym USG i MR – stwierdzono w okolicy przyczepu więzadeł krzyżowo-macicznych ognisko o charakterze endometriozy o wymiarach 10 x 8 x 6 mm oraz podobne ognisko o wymiarach 15 x 13 x 10 mm zlokalizowane na bocznej ścianie miednicy w okolicy lewego dołka jajnikowego, bez kontaktu z jajnikiem lewym. Pacjentka od 2 lat stara się zajść w ciążę. Wcześniej nie była operowana. Do czasu operacji przeprowadzono wstępną diagnostykę niepłodności: monitoring cyklu, badania hormonalne, histerosalpingografię (HSG) i badanie nasienia partnera, które nie pozwoliły ustalić przyczyny niepowodzenia prokreacyjnego. Po rozmowie z pacjentką i uzyskaniu świadomej zgody na zabieg została ona zakwalifikowana do laparoskopii z wycięciem opisywanych ognisk w miednicy mniejszej. Kobieta została poinformowana o możliwościach kolizji z jelitem grubym i ewentualnej konieczności resekcji fragmentu jelita z możliwością wyłonienia sztucznego odbytu.

Zabieg

W sposób typowy wykonano odmę otrzewnej i po wprowadzeniu optyki i trzech manipulatorów w podbrzuszu stwierdzono zrost esicy z tylną ścianą macicy uniemożliwiający ocenę narządów miednicy mniejszej (ryc. 1). Po uwolnieniu zrostów (ryc. 2) uwidoczniono przydatki prawe o prawidłowej budowie i przydatki lewe: jajnik lewy z torbielą endometrialną średnicy około 2 cm, jajowód lewy niezmieniony. Na tylnej blaszce lewego więzadła szerokiego, w okolicy jajnika lewego uwidoczniono ognisko endometriozy o średnicy około 1 cm, głęboko naciekające otrzewną w kierunku blaszki przedniej więzadła szerokiego na wysokości przebiegu naczyń macicznych (ryc. 3). Moczowód uwidoczniono poniżej tego ogniska. Drugie ognisko endometriozy, o średnicy również około 1 cm, było umiejscowione na tylnej ścianie szyjki macicy w okolicy przyczepu więzadeł krzyżowo-macicznych. Odbytnica była w litym zroście z opisywanym ogniskiem. Pozostałe narządy jamy otrzewnej w obrazie laparoskopowym były niezmienione.

Zabieg rozpoczęto od odpreparowania ogniska endometriozy na tylnej ścianie szyjki macicy od odbytnicy. Nie stwierdzono obecności endometriozy na ścianie odbytnicy. W tej sytuacji wycięto ognisko z tylnej ściany szyjki macicy i okolicy przyczepu wi...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Omówienie

Do góry