Czy pojęcie nadciśnienia indukowanego ciążą zostało zarzucone?

Sarah J. Kilpatrick, MD, PhD

Helping Hand Endowed Chair, Department of Obstetrics and Gynecology w Cedars-Sinai Medical Center w Los Angeles, członek rady redakcyjnej czasopisma „Contemporary OB/GYN”

  • Nadciśnienie indukowane ciążą a stan przedrzucawkowy – ten sam stan, inne określenia?
  • Postępowanie u kobiet z nadciśnieniem indukowanym ciążą i u ciężarnych ze stanem przedrzucawkowym – kontrowersje dotyczące zalecenia ACOG z 2019 roku

Określenie „nadciśnienie indukowane ciążą” (gestational hypertension) funkcjonuje w terminologii położniczej co najmniej od 1976 roku, kiedy to zostało użyte w 15 wydaniu podręcznika Williamsa. Termin ten zdefiniowano jako: „nadciśnienie, które pojawia się w drugiej połowie ciąży lub w ciągu pierwszych 24 godzin po jej rozwiązaniu. Nie towarzyszą mu inne cechy stanu przedrzucawkowego ani nadciśnieniowej choroby naczyń i ustępuje w ciągu 10 dni po porodzie”1. Dalej stwierdzono, że jest to najprawdopodobniej wariant stanu przedrzucawkowego. W publikacji nie zamieszczono zbyt wielu zaleceń na temat postępowania u kobiet z nadciśnieniem indukowanym ciążą, ale zauważono, że w szpitalnym leczeniu niezbędny jest odpoczynek w łóżku przez większość dnia.

Nie posiadam wcześniejszego wydania podręcznika Williamsa, więc jeżeli ktoś je ma, proszę sprawdzić, czy autor napisał coś na temat nadciśnienia indukowanego ciążą, i dać mi znać. Tak czy inaczej, większość obecnie praktykujących ginekologów-położników traktuje nadciśnienie indukowane ciążą jako rzeczywistą jednostkę chorobową i powiedziałaby, że u istotnego odsetka ciężarnych, u których zostanie ono rozpoznane, w którymś momencie ciąży rozwinie się stan przedrzucawkowy. Co więcej, typowe postępowanie w nadciśnieniu indukowanym ciążą obejmuje wykluczenie stanu przedrzucawkowego. Po jego wykluczeniu zaleca się obserwację pacjentki w trybie ambulatoryjnym z częstymi pomiarami ciśnienia tętniczego, wizytami u lekarza i oceną stanu płodu, a następnie rozwiązanie ciąży w przypadku wystąpienia stanu przedrzucawkowego, ciężkiego nadciśnienia lub przed upływem 39 tygodni2. Postępowanie w nadciśnieniu indukowanym ciążą jest więc inne niż w przypadku stanu przedrzucawkowego, w którym – w zależności od obecności lub braku cech ciężkiego stanu przedrzucawkowego – zaleca się rozwiązanie ciąży po 34 tygodniach (gdy stwierdza się cechy ciężkiego stanu przedrzucawkowego) lub 37 tygodniach (gdy nie stwierdza się cech ciężkiego stanu przedrzucawkowego). Przy okazji, czyż nie lepsze było określenie „łagodny stan przedrzucawkowy” niż „stan przedrzucawkowy bez cech ciężkiego stanu przedrzucawkowego”?

Do góry