Kobieta w wieku 39 lat została przyjęta do kliniki w celu leczenia operacyjnego macicy jednorożnej z prawym rogiem szczątkowym. W wywiadzie pacjentka podawała długotrwałe leczenie niepłodności – stan po 10 transferach zarodków do jamy macicy, jedną ciążę zakończoną porodem siłami i drogami natury w 37 tygodniu ciąży (masa urodzeniowa dziecka wynosiła 2420 g). Wykonano u niej 2 diagnostyczne laparoskopie ze sprawdzeniem drożności jajowodów. Nie stwierdzono innych wad rozwojowych. Z dolegliwości ze strony narządu płciowego pacjentka zgłaszała bolesne miesiączkowanie.

W przezpochwowym badaniu ultrasonograficznym 3D potwierdzono obecność macicy jednorożnej z czynnym, komunikującym się rogiem szczątkowym strony prawej (U4a według klasyfikacji European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE)/European Society for Gynaecological Endoscopy (ESGE) oraz uwidoczniono po tej samej stronie torbiel okołojajowodową. Po rozmowie z pacjentką i uzyskaniu od niej świadomej zgody na zabieg wykonano wycięcie rogu szczątkowego macicy wraz z jajowodem prawym i torbielą okołojajowodową.

Opis zabiegu

Po wytworzeniu odmy otrzewnowej wprowadzono optykę laparoskopu i manipulatory przez trokary w podbrzuszu. Uwidoczniono trzon macicy wygięty na stronę lewą – obraz macicy jednorożnej, obszernej (ryc. 1). Przydatki lewe – jajnik i jajowód prawidłowe. W okolicy prawego rogu macicy stwierdzono róg szczątkowy średnicy 1,5-2 cm (ryc. 2), z którego odchodził jajowód (ryc. 3). Więzadło własne jajnika prawego było szerokie, łączyło się zarówno z rogiem szczątkowym, jak i z lewą macicą. Prawa tętnica maciczna dochodziła do lewej macicy, jej gałąź wstępująca łączyła się z rogiem szczątkowym oraz więzadłem własnym jajnika prawego (ryc. 4). Moczowód prawy biegł typowo na ścianie bocznej miednicy mniejszej. Ze względu na niskie umiejscowienie prawej tętnicy macicznej w stosunku do rogu szczątkowego nie istniało ryzyko uszkodzenia tego moczowodu podczas zabiegu wycięcia rogu szczątkowego (ryc. 5). W okolicy części bańkowej jajowodu prawego widoczna była torbiel jajnika średnicy około 4 cm penetrująca do krezki jajowodu (torbiel okołojajowodowa) (ryc. 6). Zgodnie z przedoperacyjnymi ustaleniami zadecydowano o wycięciu prawego rogu szczątkowego z jajowodem prawym (wraz z torbielą). Kolejno koagulowano i przecinano tętnicę jajowodową (ryc. 7) oraz krezkę jajowodu prawego (ryc. 8). Skoagulowano i przecięto więzadło własne jajnika prawego oraz przymacicza, starając się zachować unaczynienie jajnika od strony tętnicy macicznej (ryc. 9). Na uwagę zasługuje połączenie prawego więzadła obłego macicy z lewą macicą (ryc. 10). Po zabiegu dokonano kontroli hemostazy (ryc. 11) oraz stosunków anatomicznych (ryc. 12).