Stan przedegzaminacyjny
Choroby tętnic obwodowych – rozpoznanie i postępowanie
lek. Michał Kowara1,2
prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski1
- Choroba tętnic obwodowych jest istotna z punktu widzenia kardiologa nie tylko ze względu na patofizjologię (progresja blaszki miażdżycowej, analogicznie jak w tętnicach wieńcowych), ale również z uwagi na obciążenia rokownicze
- Pacjenci z chorobami tętnic obwodowych są obarczeni zwiększonym ryzykiem sercowo-naczyniowym, przy czym postępowanie z nimi opiera się nie tylko na leczeniu interwencyjnym (zabiegi wewnątrznaczyniowe lub rewaskularyzacja chirurgiczna) czy przeciwzakrzepowym, ale również na redukcji czynników ryzyka sercowo-naczyniowego
Wprowadzenie, definicje i rozpoznawanie
Choroby tętnic obwodowych (PAD – peripheral arterial disease) dotyczą wszystkich tętnic ludzkiego organizmu z wyjątkiem aorty i tętnic wieńcowych. Ich wspólną patofizjologiczną podstawą jest progresja blaszki miażdżycowej. Biorąc jednak pod uwagę konkretne jednostki nozologiczne należące do spektrum PAD, wyodrębnia się chorobę tętnic kończyn dolnych (LEAD – lower extremities arterial disease), tętnic kończyn górnych, tętnic szyjnych, tętnic kręgowych, tętnic trzewnych oraz tętnic nerkowych.
Diagnostyka chorób tętnic obwodowych opiera się na wywiadzie (ukierunkowanym również na czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, nie tylko na objawy samego niedokrwienia), badaniu przedmiotowym (sama obecność szmeru nad tętnicą szyjną istotnie zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe) oraz badaniach dodatkowych – wskaźniku kostkowo-ramiennym (diagnostyka LEAD), ultrasonografii podwójnej (DUS – duplex ultrasound; z trybem doppler oraz prezentacją w trybie B), angiografii metodą tomografii komputerowej (CTA – computed tomography angiography), angiografii rezonansu magnetycznego (MRA – magnetic resonance angiography), a także cyfrowej angiografii subtrakcyjnej (DSA – digital subtraction angiography). Zarys rozpoznawania PAD oraz zasady postępowania zostały szczegółowo opisane w wytycznych European Society of Cardiology (ESC) z 2017 roku1. Kryterium diagnostycznym jest zwężenie tętnicy o ponad 50% (w przypadku tętnic nerkowych – ponad 60%, dla tętnic trzewnych nie ma jednoznacznego konsensusu). W tabeli 1 przedstawiono metody diagnostyczne stosowane w rozpoznawaniu poszczególnych chorób tworzących spektrum PAD.
Epidemiologia i wartość prognostyczna
Choroba tętnic obwodowych dotyczy od kilku do kilkunastu procent ludzkiej populacji, częstość jej występowania wzrasta z wiekiem oraz współwystępowaniem choroby niedokrwiennej serca. de Weerd i wsp. na podstawie przeglądu systematycznego stwierdzi...
