Rola stymulacji nerwowo-mięśniowej u pacjentów z niewydolnością serca i zespołem kruchości
lek. Damian Sendrowski1,2
lek. Jarosław Tomaszewski2
dr hab. n. med. Dominika Szalewska2
- Z uwagi na starzenie się społeczeństwa i wzrost częstości występowania niewydolności serca oraz zespołu kruchości i sarkopenii koniecznością staje się poszukiwanie nowych sposobów postępowania uwzględniających ograniczenia oraz odrębności w leczeniu i rehabilitacji populacji geriatrycznej
- Elektrostymulacja nerwowo-mięśniowa jako nowa metoda poprawy złego rokowania w populacji pacjentów z niewydolnością serca, zespołem kruchości i zaawansowaną sarkopenią
„Życie ludzkie jest jak gra w kości.
Jeśli nam się nie dostała do rąk ta kość, której chcemy,
trzeba się starać jak najlepiej wyzyskać tę, która nam była przez los sądzona”
(Publius Terentius Afer, 190-159 p.n.e.)
Choroby układu krążenia są odpowiedzialne za 45,8% ogółu zgonów Polaków (40,9% zgonów mężczyzn i 51,1% zgonów kobiet w Polsce). Rozwój medycyny stanów nagłych w kardiologii (leczenie ostrych zespołów wieńcowych, wad zastawkowych, zaburzeń rytmu serca itd.) oraz innych dziedzin medycyny – ze szczególnym uwzględnieniem onkologii – spowodował znaczne wydłużenie czasu życia z następowym zwiększeniem liczby przypadków niewydolności serca zwanej epidemią XXI wieku. Wystarczy zauważyć, że jej objawy ma >10% osób >65 r.ż., a u co czwartej pojawią się one w ciągu życia. Szacunkowo w Polsce niewydolność serca rozpoznawana jest u 700 000-1 000 000 osób. Mimo postępu w diagnostyce i terapii niewydolności serca w dalszym ciągu średnia 5-letnia przeżywalność szacowana jest na około 50%.
Wraz z wiekiem nasilają się również niezależnie od chorób objawy zespołu kruchości (frailty syndrome), który ma znaczący wpływ na efekty leczenia oraz innych interwencji, m.in. rehabilitacji kardiologicznej związanej z niewydolnością serca. Zespół kruchości jest też niezależnym predykatorem zgonu. Pacjenci z tym zespołem obarczeni są wielochorobowością i nakładaniem się licznych objawów typowych dla populacji geriatrycznej, co ogranicza wdrażanie zaleceń European Society of Cardiology/Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC/PTK) dla poszczególnych jednostek chorobowych. Standardy postępowania w większości oparte są na danych z badań obejmujących młodsze populacje chorych niż obecnie leczone i rehabilitowane. Koniecznością staje się poszukiwanie nowych sposobów postępowania uwzględniających ograniczenia oraz odrębności w leczeniu i rehabilitacji populacji geriatrycznej.
Rehabilitacja kardiologiczna u pacjentów z zespołem kruchości
Istotnym czynnikiem w rozpatrywaniu możliwości i efektów rehabilitacji pacjentów z zespołem kruchości jest sarkopenia, definiowana jako postępująca i uogólniona utrata mięśni szkieletowych i ich siły. Ze względu na poważne następstwa sarkopenia st...
