Ostatnia edycja wytycznych ESC/EACTS dotyczących leczenia wad zastawkowych serca (VHD – valvular heart diseases) z 2017 r. wymagała uaktualnienia ze względu na postęp badań i nowe dane naukowe, które dotychczas opublikowano^1,2. Obecna praktyka pod względem interwencji i leczenia zachowawczego została przeanalizowana w nowych badaniach przekrojowych na poziomie krajowym i europejskim. Podkreśla się rolę nieinwazyjnej oceny za pomocą echokardiografii trójwymiarowej, tomografii komputerowej serca oraz biomarkerów. Sformułowano również nowe zalecenia w odniesieniu do leczenia pomostowego okołooperacyjnego u pacjentów z protezami biologicznymi wszczepionymi przezcewnikowo lub chirurgicznie, a także do terapii długoterminowej, podkreślając potrzebę stosowania doustnych antykoagulantów niebędących antagonistami witaminy K (NOAC – non-vitamin K antagonist oral anticoagulants) w wymienionych sytuacjach. W stosunku do badań dotyczących interwencji zwrócono uwagę na kluczową rolę kardiogrupy (heart team) w integrowaniu danych klinicznych, anatomicznych i proceduralnych, wykraczających poza konwencjonalne skale ryzyka, w wyborze najlepszej terapii. Dzięki temu sformułowano również nową definicję ciężkiej wtórnej niedomykalności mitralnej, rozszerzono wskazania do leczenia pacjentów bez objawów stenozy aortalnej, niedomykalności aortalnej, niedomykalności mitralnej, z naciskiem na preferencję naprawy zastawki.

Ocena pacjenta z wadą zastawkową

Referencyjne ośrodki leczenia wad zastawkowych serca powinny sprawować opiekę optymalnej jakości w ramach podejścia ukierunkowanego na pacjenta, co można uzyskać, wykonując dużą liczbę zabiegów, w połączeniu z ciągłym kształceniem, specjalistycznym szkoleniem oraz odpowiednim ukierunkowaniem zainteresowań klinicznych. Decyzje dotyczące procesu leczenia i interwencji powinna podejmować aktywnie działająca kardiogrupa o odpowiednich kompetencjach w zakresie VHD. Kluczowymi elementami opieki nad pacjentem są również czynne poradnictwo oraz opieka w trybie ambulatoryjnym.

Cele oceny pacjenta z VHD obejmują ustalenie rozpoznania, określenie stopnia nasilenia wady, a także przewidywanie jej następstw klinicznych. Nowe wytyczne podkreślają rolę badań obrazowych w diagnostyce VHD, stawiając na pierwszym miejscu echokar...