Profesjonalizm lekarski

Summary This paper looks at the different types and benefits of mentoring to the mentor, mentee and institution, with reference to the literature and examples from UK mentoring activities. The skills needed for both mentor and mentee are highlighted, and tips presented for starting a mentorship relationship, running meetings and overcoming challenges.

Altruizm to za mało Część 5: Mentoring − przewodnik dla początkujących

dr Susie Jane Schofield1, dr n. med. Janusz Janczukowicz2

1 Centre for Medical Education, University of Dundee, Wielka Brytania

2 Centrum Edukacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji: dr Susie Jane Schofield, Centre for Medical Education, University of Dundee, Mackenzie Building, Kirsty Semple Way, Dundee DD2 4BF, UK. E-mail: s.j.schofield@dundee.ac.uk dr n. med. Janusz Janczukowicz, Centrum Edukacji Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, ul. Pomorska 251, budynek A4/431, 92-213 Łódź. E-mail: janusz.janczukowicz@umed.lodz.pl

W piątej części cyklu „Altruizm to za mało” zajmiemy się zagadnieniami związanymi z tzw. mentoringiem, czyli procesem wsparcia w rozwoju profesjonalnym uzyskiwanego od starszej stażem zawodowym i bardziej doświadczonej osoby. W wielu państwach relacje typu mentor-podopieczny nie tylko są bardzo dobrze rozwinięte, lecz także istnienie ich jest sformalizowane i oparte na różnego rodzaju regulacjach, a ich jakość osiąga się poprzez odpowiednie szkolenia. W artykule wykorzystamy doświadczenia brytyjskie, aby przeanalizować możliwość praktycznego zastosowania strategii mentoringu w naszym kontekście kulturowo-społecznym.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien:

• znać definicję mentoringu

• znać różne typu mentoringu i omówić ich cechy

• rozumieć korzyści wynikające z udziału w efektywnym mentoringu

• potrafić przeanalizować stawiane sobie cele rozwoju profesjonalnego

• umieć stworzyć relację mentor-podopieczny

Co to jest mentoring?

W mitologii greckiej Mentor opiekował się Telemachem na prośbę jego ojca Odyseusza, który wyruszył na wojnę trojańską. To właśnie jego imię posłużyło do utworzenia często obecnie używanego terminu „mentoring” określającego proces zapewniania wsparcia opartego na wiedzy oraz doświadczeniu i przekazywanego w taki sposób, by przyniosło jak największe korzyści podopiecznemu. Na określenie podopiecznego historycznie używano francuskiego terminu „protégé”, czyli „protegowany”, który jednak w obecnym rozumieniu zawiera elementy całkowicie sprzeczne z ideą mentoringu, dlatego został zastąpiony angielskim określeniem „mentee”. Jako że nie istnieje jeszcze powszechnie przyjęty polski odpowiednik tego słowa, w naszym artykule pozostaniemy przy, jak się wydaje, najwłaściwszym określeniu „podopieczny”.

Według oficjalnej definicji mentoring „jest to proces pomagania drugiej osobie w nauce”,1 a mentor to „odpowiednio doświadczona osoba, która chce i ma możliwość działania jako zaufany przewodnik (...) wspierający rozwój profesjonalny podopiecznego i czyniący go bardziej efektywnym”.2 Uważa się, że mentoring to „dynamiczna i wzajemna relacja istniejąca pomiędzy mentorem i jego podopiecznym w środowisku pracy i promująca rozwój obojga z nich”,3 czyli proces przynoszący korzyści wszystkim jego uczestnikom.

Czym nie jest mentoring?

Mentoring nie polega na wyręczaniu czy zastępowaniu podopiecznego przez mentora w wykonywaniu trudnych obowiązków (na przykład poprzez napisanie za niego pracy naukowej) ani na przejmowaniu przez niego odpowiedzialności za postępowanie podopieczne...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Co to jest mentoring?

W mitologii greckiej Mentor opiekował się Telemachem na prośbę jego ojca Odyseusza, który wyruszył na wojnę trojańską. To właśnie jego imię posłużyło [...]

W jaki sposób mentoring wspiera rozwój profesjonalny?

Wsparcie w rozwoju profesjonalnym może być udzielane na wiele sposobów. Początkiem tej działalności powinno być wprowadzenie młodego lekarza do nowego środowiska pracy. [...]

Typy mentoringu

Mentoring naturalny jest najbardziej podstawową i oczywistą kategorią tego procesu. Ma miejsce wówczas, gdy jedna osoba (zazwyczaj bardziej doświadczona) oferuje pomoc drugiej [...]

Umiejętności przydatne do udziału w mentoringu

Umiejętności przydatne do efektywnego udziału w mentoringu są wbrew pozorom prawie takie same w przypadku mentorów i ich podopiecznych. W języku angielskim są określane za [...]

Ustalanie celów do osiągnięcia

Cele do osiągnięcia powinny być ustalone za pomocą jednej z powszechnie przyjętych strategii, przy czym cele główne i odległe w czasie powinny być podzielone [...]

Pierwsze spotkanie

Jedną z istotnych zalet mentora jest jego dostępność dla podopiecznego. Wymaganie to oczywiście wywołuje u kandydatów na mentorów obawy związane z ograniczeniem i tak niewielkiej [...]

Korzyści dla mentora

Mentorzy zazwyczaj za najistotniejszą korzyść uważają samą satysfakcję wynikającą z pomagania komuś mniej doświadczonemu i przekazywania mu swojej wiedzy. Zauważają również, że mentoring [...]

Korzyści dla podopiecznego

Poza oczywistymi korzyściami opisywanymi powyżej podopieczni zwracają uwagę na poprawę umiejętności zarządzania czasem, ustalania celów i właściwego reagowania na feedback oraz na [...]

Korzyści dla instytucji

Badania nad mentoringiem wykazały, że skutkiem jego implementacji jest lepsze wykorzystanie czasu pracowników i cennych umiejętności najstarszej wiekowo grupy pracowników oraz poprawa [...]

Wyzwania i problemy

Podstawowe problemy związane z mentoringiem to brak czasu i niedostateczne umiejętności ze strony mentora, jego oczekiwania związane z wynagrodzeniem (lub innego rodzaju docenianiem) aktywności [...]

Podsumowanie

Staraliśmy się w tym artykule połączyć omówienie teoretycznych podstaw mentoringu z przedstawieniem jego praktycznych zastosowań oraz udzielić potencjalnym mentorom − a szczególnie potencjalnym podopiecznym [...]
Do góry