Uwzględnienie stężeń CRP obok objawów klinicznych wyraźnie ułatwia lekarzom podstawowej opieki zdrowotnej rozpoznawanie zapalenia płuc.

Streszczenie

Celem badania było ustalenie, czy oznaczenie stężeń białka C ostrej fazy (CRP – C-reactive protein) i prokalcytoniny w połączeniu z objawami i wynikiem badania przedmiotowego jest przydatne w rozpoznawaniu zapalenia płuc przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej.

W przekrojowym badaniu obserwacyjnym wykorzystano dane pochodzące z wieloośrodkowego badania GRACE-09 (Genomics to combat Resistance against Antibiotics in Community-acquired LRTI infections in Europe; www.grace-lrti.org) przeprowadzonego w 16 ośrodkach podstawowej opieki zdrowotnej w 12 krajach europejskich. Do badania zakwalifikowano osoby skarżące się na ostry kaszel. Zapalenie płuc rozpoznawali radiolodzy, którzy interpretowali obraz radiologiczny klatki piersiowej, nieposiadający dodatkowych informacji klinicznych. W celu opracowania modelu predykcyjnego na wstępnym etapie do równania logistycznej regresji wieloczynnikowej podstawiono 14 parametrów klinicznych. Uwzględniono następujące objawy: kaszel, odkrztuszanie, duszność, katar, gorączkę, ból w klatce piersiowej, zaburzenie codziennej aktywności, choroby współistniejące oraz nieprawidłowości w badaniu przedmiotowym, takie jak: zły stan ogólny, osłabienie szmeru pęcherzykowego, trzeszczenia, tachykardia powyżej 100/min, częstość oddechów przekraczająca 24/min, wartość ciśnienia tętniczego <90/60 mm Hg, temperatura ciała >37,8°C. Następnie do modelu regresji dołączono parametry laboratoryjne – stężenie CRP oraz prokalcytoniny, analizowane w charakterze zmiennych ciągłych oraz istotnych klinicznie przedziałów ustalonych na podstawie punktów odcięcia, które dla CRP ustalono na powyżej 20, 30, 50 i 100 mg/l, a dla prokalcytoniny na powyżej 0,25 i 0,5 μg/l. Chorych przydzielano do grup ryzyka wystąpienia zapalenia płuc – małego (prawdopodobieństwo <2,5%), umiarkowanego (2,5-20%) lub dużego (>20%). Prawdopodobieństwo wystąpienia zapalenia płuc w badanej grupie obliczano na podstawie szeregu opublikowanych wcześniej modeli wykorzystujących pole pod krzywą (AUC – area under curve) ROC z 95% przedziałem ufności (PU). Dla każdej z grup ryzyka obliczano ujemną (NPV – negative predictive value) i dodatnią wartość przepowiadającą (PPV – positive predictive value), czułość, swoistość oraz wskaźnik wiarygodności.

Spośród 3106 dorosłych uczestników badania w końcowej analizie uwzględniono 2820 chorych. Średni wiek badanych to 50±17 lat, a 40 % stanowili mężczyźni. Pozostałych 286 chorych wykluczono z analizy, ponieważ nie wykonano u nich radiologicznego bad...