Profesjonalizm lekarski

Cykl „Profesjonalizm lekarski” koordynowany przez dr. n. med. Janusza Janczukowicza, Kierownika Centrum Edukacji Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Symulacja, dysymulacja i kłamstwo w gabinecie lekarza

mgr Paulina Sobierańska, dr n. med. Janusz Janczukowicz

Centrum Edukacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji: Centrum Edukacji Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, ul. Czechosłowacka 2B, 92-216 Łódź, e-mail: med-edu@umed.lodz.pl

W kolejnym artykule dotyczącym profesjonalnego posługiwania się kompetencjami społecznymi zapoznamy Czytelników z przyczynami i objawami symulacji oraz dysymulacji prezentowanych przez pacjentów, w tym również ze zjawiskiem świadomego fałszowania przekazu o dolegliwościach bólowych. Omówimy ponadto pojmowaną szerzej problematykę kłamstwa pojawiającego się w procesie komunikacji między lekarzem a pacjentem.

CELE ARTYKUŁU


Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien:

• znać najczęstsze przyczyny kłamstwa pojawiającego się w komunikacji pacjenta z lekarzem

• znać komunikaty niewerbalne towarzyszące kłamstwu, symulacji i dysymulacji

• rozumieć przyczyny ukrywania oraz nadmiernego okazywania dolegliwości bólowych

• rozwinąć umiejętność refleksji i samooceny podejścia do weryfikacji dolegliwości bólowych pacjentów


W artykule „Komunikacja niewerbalna w relacji lekarz – pacjent” omówiliśmy podstawowe zagadnienia związane z komunikacją między lekarzem a pacjentem. Główny nacisk położyliśmy na to, że pacjenci nie tylko słuchają słów lekarza, lecz także bacznie obserwują jego zachowania i przypisują im niekiedy nadmierne − lub nawet błędne − znaczenie. Naszym celem było zwrócenie uwagi Czytelników na świadome kontrolowanie przekazu niewerbalnego kierowanego do pacjenta. W niniejszym artykule nadal będziemy się odnosić do komunikacji niewerbalnej, ale skoncentrujemy się na znaczeniu umiejętności odczytywania przez lekarzy pełni przekazu płynącego od pacjentów, którego znaczna część wyrażana jest w sposób inny niż za pomocą słów.


Zaufanie a kłamstwo w relacji pacjent − lekarz

Zaufanie jest nie tylko jednym z kluczowych warunków utrzymania prawidłowej relacji lekarza z pacjentem, lecz także podstawowym elementem nowoczesnych definicji profesjonalizmu. Według nich profesjonalizm to zespół wartości, zachowań i wzajemnych relacji, które stanowią podstawę zaufania, jakim społeczeństwo obdarza lekarzy.1 Jeżeli pacjent darzy lekarza dużym zaufaniem, to przestrzega zaleceń terapeutycznych czy kontynuuje terapię, co bezpośrednio przekłada się na efekty leczenia.2 Poważnym zagrożeniem dla utrzymania takiego zaufania jest kłamstwo. Według Eckmana kłamstwo konstytuuje fakt, że „okłamujący intencjonalnie wprowadza w błąd drugą osobę”. Wprowadzanie w błąd nie musi jednak oznaczać przekazywania nieprawdziwych informacji, czasami przyjmuje ono formę zatajania pewnych wiadomości.3

Kłamstwo, jakkolwiek niekorzystne dla utrzymania dobrego kontaktu, jest powszechne w relacjach pacjentów z lekarzami. Kłamstwo ze strony lekarza może na przykład polegać na przekazywaniu niepełnych informacji. Jak wskazują Palmieri i Stern, lekarz...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Dlaczego pacjenci kłamią?

Kłamstwa pacjentów mogą dotyczyć wielu obszarów życia, o które pyta lekarz podczas wywiadu. Pacjenci mijają się z prawdą, kiedy mówią o swoich nawykach żywieniowych [...]

Jak rozpoznać kłamstwo?

Rozpoznanie kłamstwa nie jest proste. Osoby, które nigdy nie przeszły odpowiedniego przeszkolenia, są w stanie odkryć oszustwo z taką samą lub niewiele większą [...]

Ból wypisany na twarzy

W rozważaniach na temat wykorzystywania zdolności interpretacji komunikatów niewerbalnych przez lekarzy w codziennej praktyce warto zwrócić uwagę na problem rozpoznawania bólu doznawanego przez [...]

Podsumowanie

Powyższy artykuł porusza bardzo trudną problematykę symulacji, dysymulacji, zafałszowań w komunikacji z pacjentem oraz umiejętności odczytywania ekspresji bólu. Chociaż wydaje się, że komunikaty [...]
Do góry