Bezwzględne wskazania do hospitalizacji

Wskazania do pilnej hospitalizacji w chorobach wątroby

prof. dr hab. n. med. Marek Hartleb

Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Adres do korespondencji: prof. dr hab. n. med. Marek Hartleb, Katedra i Klinika Gastroenterologii i Hepatologii, Śląski Uniwersytet Medyczny, ul. Medyków 14, 40-752 Katowice; e-mail: mhartleb@sum.edu.pl

Wątroba należy do ważnych narządów ze względu na pełnione funkcje, których zanik skazuje chorego na rychłą śmierć. Niewydolność wątroby należy stawiać na równi z niewydolnością serca, płuc lub nerek.

Wprowadzenie

Pilna hospitalizacja pacjenta z chorobą wątroby jest niezbędna w przypadku występowania ryzyka szybkiej dekompensacji czynnościowej wątroby, przy jednoczesnej możliwości zaoferowania skutecznego leczenia. Terapia może polegać na eliminacji czynników decydujących o złym stanie klinicznym pacjenta, których przykładem są infekcja bakteryjna, krwawienie z żylaków przełyku lub hepatotoksyczny lek. Na los chorych wpływają też metody farmakologiczne, radiologiczne lub chirurgiczne obniżające ciśnienie wrotne oraz przeszczepienie wątroby w razie wyczerpania innych możliwości leczniczych. Nihilizm terapeutyczny dotyczący chorób wątroby obserwowany nadal w wielu środowiskach lekarskich bywa przeszkodą w podejmowaniu właściwych decyzji.

Dla lekarza kierującego pacjenta z chorobą wątroby do szpitala równie ważne, a nawet ważniejsze od pytania „jak szybko hospitalizować”, powinno być „gdzie hospitalizować”. W przypadku zawansowanej choroby wątroby nawet pozornie błahe błędy leczenia zachowawczego lub zabiegowego mogą przynieść skutki odwrotne do zamierzonych. Tabela 1 zawiera listę najczęstszych działań potencjalnie groźnych dla chorego ze zdekompensowaną marskością wątroby.

W Polsce ze względu na brak spójnej polityki edukacyjnej w dziedzinie hepatologii sytuacja pacjentów z chorobami wątroby jest znacznie gorsza niż w krajach zachodnioeuropejskich. Teoretycznie takimi chorymi powinni zajmować się gastroenterolodzy, których programy specjalizacyjne obejmują podstawowe szkolenie hepatologiczne. Zauważa się jednak tendencję do koncentracji gastroenterologów na ekonomicznie opłacalnych zabiegach endoskopowych, z którymi przegrywają konkurencję słabo wycenione przez płatnika i traktowane jako „niereferencyjne” procedury hepatologiczne. Chorobami wątroby zajmują się również lekarze ze specjalnością chorób zakaźnych, jednak ich zainteresowania często ograniczają się do zakażeń wirusami hepatotropowymi i to w okresie choroby, pozwalającym na leczenie przeciwwirusowe.

Jest faktem niezaprzeczalnym, że hepatologia wywodzi się z chorób wewnętrznych, a niewyrównana marskość wątroby wiąże się z licznymi problemami internistycznymi. Wychodząc z tego założenia, pierwsze działania diagnostyczno-terapeutyczne powinni po...

Istnieje wiele stanów chorobowych wątroby, w których celowość adnotacji „pilne” na skierowaniu do szpitala jest wysoce dyskusyjna. Takim przykładem są pacjenci ze zdekompensowaną marskością wątroby niezakwalifikowani do leczenia transplantacyjnego...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Choroby wątroby wymagające pilnej hospitalizacji

Wskazaniami do pilnej hospitalizacji z powodu choroby wątroby lub dróg żółciowych są:
Do góry