Nowości w praktyce

Badanie TENOR
Ocena odpowiedzi na leczenie długodziałającym β2-mimetykiem i wziewnym steroidem u pacjentów chorujących na ciężką lub trudną do terapii astmę oskrzelową

lek. Michał Panek

OPIS BADANIA

Na łamach „European Respiratory Journal” ukazał się raport z badania The Epidemiology and Natural History of Asthma: Outcomes and Treatment Regimens (TENOR). Zaplanowano go jako 3-letnie prospektywne badanie obserwacyjne i prowadzono w Stanach Zjednoczonych. Uczestnikami TENOR byli pacjenci w wieku >6 lat z rozpoznaną ciężką lub trudną do terapii astmą. Celem badania była ocena skuteczności leczenia pacjentów salmeterolem i flutykazonem w dużych i małych dawkach w porównaniu z chorymi stosującymi tylko wziewne glikokortykosteroidy (ICS) lub długodziałające β2-mimetyki (LABA). Po wstępnej selekcji z 4756 chorych do analizy włączono 683 osoby w wieku ≥18 lat. Kryterium włączenia do analizy stanowiło rozpoznanie przewlekłej umiarkowanej lub ciężkiej astmy oskrzelowej, czas leczenia choroby ≥1 roku i liczne udokumentowane hospitalizacje lub doraźne przyjmowanie leków ratujących życie. W trakcie badania chorzy kontynuowali terapię zaleconą przez lekarza prowadzącego. Pacjentów kwalifikowano do jednej z trzech ocenianych grup na podstawie stosowanej terapii. W pierwszej grupie byli chorzy, którzy otrzymywali salmeterol w skojarzeniu z flutykazonem w małej dawce (100/50 µg lub 250/50 µg, n=205), w drugiej leczeni salmeterolem z flutykazonem w dużej dawce (500/50 µg, n=271). Trzecią grupę – kontrolną (n=208) – stanowili pacjenci stosujący tylko glikokortykosteroid wziewny (n=177) lub tylko długodziałający β2-mimetyk (n=10), chorzy nieotrzymujący ani ICS, ani LABA (n=7), a także niestosujący leków w ogóle (n=14). Chorych oceniano trzykrotnie: w momencie włączenia do badania, po 12 i 24 miesiącach. W chwili rozpoczęcia badania analiza statystyczna stosowanych terapii lekowych wykazała, że grupa pacjentów leczona salmeterolem w skojarzeniu z flutykazonem w dużej dawce miała gorzej kontrolowaną astmę oskrzelową, w tym częstsze zaostrzania i niższe wartości natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej (FEV1) niż grupa kontrolna, natomiast u pacjentów przyjmujących salmeterol z flutykazonem w małych dawkach stwierdzono lepszą kontrolę astmy w porównaniu z grupą kontrolną.

Po 2 latach obserwacji jakość życia chorych otrzymujących salmeterol z flutykazonem w małych dawkach w porównaniu z grupą kontrolną (RR=0,20; 95% CI=0,00-0,40) była lepsza niż w grupie leczonej tymi samymi lekami w dużych dawkach (RR=(–)001; 95% CI=(–)0,21-0,18). Wyższy stopień kontroli astmy uzyskali także pacjenci stosujący leki skojarzone w małych dawkach w porównaniu z grupą kontrolną (RR=(–)0,33; 95% Cl=(–)0,54-(–)0,12) niż grupa leczona salmeterolem z flutykazonem w dużych dawkach w porównaniu z grupą kontrolną (RR=(–)0,04; 95% CI=(–)0,24-0,17). W przypadku badań czynnościowych płuc większy skorygowany o czynniki zakłócające przyrost wartości FEV1 (%) w stosunku do grupy kontrolnej uzyskali chorzy przyjmujący salmeterol z flutykazonem w dużych dawkach (2,93%; 95% CI=0,06-5,81%) niż pacjenci stosujący to samo leczenie w małych dawkach (1,93%; 95% CI=(–)0,93-4,80%). Do grupy pacjentów leczonych salmeterolem i flutykazonem w dużych dawkach częściej kwalifikowano pacjentów z ciężką astmą. Skorygowane prawdopodobieństwo, mierzone ilorazem szans (OR), wystąpienia objawów ciężkiej astmy było większe w przypadku stosowania salmeterolu z flutykazonem w dużych dawkach (OR=2,16; 95% CI=1,35-3,45) niż w małych (OR=0,76; 95% CI=0,43-1,34). Nie stwierdzono istotnej statystycznie różnicy między częstością występowania zaostrzeń astmy oskrzelowej w analizowanych terapiach: salmeterol z flutykazonem w małych dawkach p=0,110 i w dużych dawkach p=0,959.

Obserwowane różnice wyników analizowanych terapii u pacjentów w chwili włączania do badania TENOR potwierdziły, że salmeterol z flutykazonem w małych dawkach częściej przepisywano pacjentom osiągającym wyższy stopień kontroli astmy oskrzelowej. Stwierdzono ponadto, że przy zastosowaniu tych leków w dużych dawkach stopień kontroli astmy był niższy.

Do góry