Profesjonalizm lekarski

Cykl „Profesjonalizm lekarski” koordynowany jest przez dr. n. med. Janusza Janczukowicza, Kierownika Centrum Edukacji Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Co nowego w profesjonalizmie lekarskim?

dr n. med. mgr ed. med. Janusz Janczukowicz

 

Centrum Edukacji Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji: dr n. med. Janusz Janczukowicz, Centrum Edukacji Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, ul. Czechosłowacka 2B, 92-216 Łódź; e-mail: janusz.janczukowicz@umed.lodz.pl

Zgodnie z kanadyjskimi wytycznymi CanMEDS kompetentny współczesny lekarz powinien spełniać siedem ról: eksperta medycznego, osoby potrafiącej się sprawnie komunikować, współpracownika, lidera, promotora zdrowia, naukowca i profesjonalisty.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

  • omówić złożoność współczesnej problematyki związanej z profesjonalizmem medycznym
  • wskazać przemiany zachodzące w ostatnich latach w obrębie wymagań profesjonalnych
  • wyjaśnić rolę lekarza jako lidera grupy, współpracownika i naukowca
  • omówić, jak kompetencje profesjonalne powinny rozwijać się wraz z osiąganiem kolejnych faz życia zawodowego
  • omówić problematykę dbałości o zdrowie psychofizyczne lekarza dla zapewnienia właściwej jakości opieki nad pacjentem
  • wyjaśnić złożoność problematyki niepełnosprawności lekarzy
  • przedstawić znaczenie wczesnego identyfikowania drobnych naruszeń profesjonalizmu

Wprowadzenie

„Aby przystąpić do omawiania problematyki związanej z profesjonalizmem, musimy zacząć od zdefiniowania tego terminu, czyli ustalić, o czym właściwie mamy mówić.” Tym zdaniem rozpoczął się opublikowany 5 lat temu artykuł „Altruizm to za mało: wprowadzenie do problematyki profesjonalizmu medycznego”. Był to nie tylko pierwszy tekst na ten temat pojawiający się w „Medycynie po Dyplomie”, ale też pierwszy polski artykuł poruszający w spójny sposób problematykę profesjonalizmu medycznego. Jak się okazało, początkowo zaplanowany cykl trzech artykułów przerodził się w stały dział „Profesjonalizm lekarski", a następnie pierwszą na naszym rynku książkę poświęconą tej problematyce.

W całym naszym cyklu staraliśmy się poruszać zagadnienia dotyczące wszystkich zasadniczych ról lekarza oraz zachować równowagę pomiędzy tekstami bardziej teoretycznymi i praktycznymi. W pierwszych artykułach zapoznaliśmy Czytelników z samą koncepcją profesjonalizmu lekarskiego, ze standardami europejskimi i światowymi, zwracając uwagę na przełomowe w momencie pierwszej publikacji w 1996 r. kanadyjskie wytyczne CanMEDS. Wyliczono w nich siedem ról oczekiwanych od kompetentnego specjalisty, według których współczesny lekarz to: ekspert medyczny, osoba potrafiąca się sprawnie komunikować, współpracownik, menedżer, promotor zdrowia, naukowiec i profesjonalista.1 Po przedstawieniu takiej podstawy teoretycznej w kolejnych publikacjach omówiliśmy współczesne zagrożenia dla profesjonalnych postaw oraz oczekiwania wobec zachowania lekarzy poza środowiskiem pracy, w tym również ich obecności w mediach społecznościowych.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

MenEdżer czy lider?

Najbardziej widoczną nową modyfikacją już na poziomie nazwy jednej z głównych ról jest zmiana poprzedniego określenia lekarza z menedżera na lidera. Decyzję tę [...]

Współpracownik

W obrębie roli lekarza jako współpracownika zwiększa się wyraźnie znaczenie kompetencji dotyczących współpracy z przedstawicielami innych profesji, przy czym rozróżniamy tu stosunkowo lepiej [...]

Naukowiec i użytkownik źródeł naukowych

Kiedy dyskutujemy z naszymi studentami, zarówno rozpoczynającymi, jak i kończącymi studia, na temat ról profesjonalnego lekarza, najniżej w rankingu wskazują oni kompetencje dotyczące pracy [...]

Kamienie milowe rozwoju profesjonalnego

Aby dostosować oczekiwania profesjonalne do etapu rozwoju zawodowego lekarza, opracowano strukturę tzw. kamieni milowych, począwszy od rozpoczęcia rezydentury, poprzez szkolenia specjalizacyjne, [...]

Zdrowie lekarza a zdrowie i bezpieczeństwo pacjenta

Niezmiernie istotna jest samoświadomość lekarza dotycząca wpływu własnego zdrowia na opiekę nad pacjentem i jego bezpieczeństwa. Już w czasie edukacji przeddyplomowej student powinien [...]

Bezpieczeństwo pacjenta

Kolejną kompetencją lekarza i całego zespołu, czy nawet profesji lekarskiej, powinna być umiejętność identyfikowania, właściwego reagowania i wspierania kolegów, którzy sami zaniedbując swoje [...]

Lekarz niepełnosprawny

Jak dotąd rzadko zwracano uwagę na korzyści wynikające z uczestniczenia w profesji osób niepełnosprawnych. Obecnie zauważamy, jak wielka zmiana zachodzi w kulturze uczelni medycznej [...]

Naruszenia profesjonalizmu

Wspomnieliśmy powyżej o konieczności wczesnego reagowania na problemy zdrowotne lekarzy, tak by uniknąć ich poważnych konsekwencji. Zalecenie wczesnego wykrywania i reagowania dotyczy nie [...]

Podsumowanie

Mnogość wzajemnie powiązanych wątków w powyższych rozważaniach (np. przejście od zdrowia lekarza do zdrowia współpracowników i wczesnego reagowania na ich problemy zagrażające bezpieczeństwu [...]

Do góry