Wytyczne w praktyce
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego o małej i umiarkowanej aktywności
dr n. med. Magdalena Gawron-Kiszka
prof. dr hab. n. med. Marek Hartleb
- Przedstawienie aktualnych wytycznych American Gastroenterological Association dotyczących postępowania we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego (WZJG) o małej i umiarkowanej aktywności
- Kryteria Truelove’a i Wittsa oraz skala Mayo – narzędzia do oceny aktywności choroby
- Preparaty mesalazyny lekami pierwszego rzutu w indukcji remisji łagodnej i umiarkowanie aktywnej postaci WZJG
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego to choroba przewlekła, charakteryzująca się okresami zaostrzeń i remisji. Od 1990 r. zapadalność na wrzodziejące zapalenie jelita grubego stale rośnie, zwłaszcza w krajach rozwijających się1. W Europie wynosi ok. 10/100 000 mieszkańców. Szczyt zachorowalności przypada na 20-40 r.ż. W XXI w. wrzodziejące zapalenie jelita grubego ma zasięg globalny, stanowi znaczne obciążenie dla systemów opieki zdrowotnej i negatywnie wpływa na jakość życia chorych. Ponad połowa z nich na co dzień odczuwa stres związany z chorobą, obawia się jej długotrwałych konsekwencji i stwierdza się u niej obniżony nastrój2. Szczególnie ważne jest zatem odpowiednie, oparte na dowodach postępowanie z pacjentem. W 2019 r. American Gastroenterological Association (AGA) opublikowało wytyczne postępowania we WZJG o łagodnej i umiarkowanej aktywności (tab. 1)3. Celem naszego opracowania jest ich przedstawienie i wskazanie ewentualnych różnic z dotychczas obowiązującymi wytycznymi.
Objawy i rozpoznanie
Wybór terapii WZJG opiera się na ocenie aktywności i zasięgu choroby. W wytycznych AGA na podstawie kryteriów Truelove’a i Wittsa (tab. 2) oraz skali Mayo (tab. 3) wyodrębniono postać choroby o przebiegu łagodnym do umiarkowanego, która występuje u większości pacjentów, i zdefiniowano jej objawy jako:
- <4-6 wypróżnień/24 h
- łagodne lub średnio nasilone krwawienie
- niska aktywność laboratoryjnych wskaźników zapalnych
- niewystępowanie objawów ogólnoustrojowych
- niewystępowanie cech ciężkiego zaostrzenia choroby4-6.
Zasięg zmian zapalnych w jelicie grubym nadal określa się według klasyfikacji montrealskiej (zaproponowanej w 2005 r. podczas Światowego Kongresu Gastroenterologii w Montrealu). Rozległy zasięg WZJG oznacza zajęcie procesem chorobowym okrężnicy proksymalnie do zagięcia śledzionowego, zasięg lewostronny – od odbytnicy do zagięcia śledzionowego (<50 cm od odbytu) i zasięg ograniczony do odbytnicy – zapalenie odbytnicy (<15-20 cm od odbytu).
