Implantacja sztucznej tęczówki wydaje się dobrym rozwiązaniem podczas operacji rekonstrukcyjnych przedniego odcinka oka, zapewniając zadowalający efekt kosmetyczny, poprawiając ostrość widzenia, redukując światłowstręt i zwiększając poczucie kontrastu.

Wprowadzenie – naturalna tęczówka

Naturalna tęczówka stanowi przednią część błony naczyniowej. Odgrywa kluczową rolę w regulowaniu średnicy (rozmiaru) otworu źrenicznego i ilości światła docierającego do siatkówki. Embriologicznie tęczówka wywodzi się z neuroektodermy i składa z czterech warstw:

• nabłonka przedniego tęczówki (jednowarstwowego płaskiego)
• warstwy granicznej zewnętrznej (bez naczyń krwionośnych)
• zrębu tęczówki
• warstwy barwnikowej (tzw. części tęczówkowej siatkówki).

Prawidłowa, nieuszkodzona tęczówka umożliwia uzyskanie najwyższej jakości widzenia przez redukowanie aberracji generowanych przez obwód soczewki i rogówki oraz nadmiernej ilości światła wpadającego do wnętrza oka, które mogłoby powodować efekt olśnienia, oraz przez zwiększanie głębi widzianego obrazu.¹

Sztuczna tęczówka

Sztuczna tęczówka jest produktem medycznym zaprojektowanym w firmie Dr. Schmidt Intraocularlinsen GmbH we współpracy z prof. Konradem R. Kochem z Bonn.² Pierwsze próby kliniczne podjęto w 2002 roku. Na rynku dostępna jest od 2007 roku pod nazwą Artificialiris. Sztuczna tęczówka jest wyprodukowana z mieszaniny polimerowych włókien i barwników pokrytych materiałem silikonowym, obojętnym dla oka, podobnie jak soczewki wewnątrzgałkowe. Ma budowę kanapkową – środkową warstwę stanowi cienka siatka włókien polimerowych otoczona z dwóch stron przez warstwy silikonowe. Warstwa włóknista umożliwia szycie implantu, jeśli istnieje taka potrzeba. Przednia powierzchnia sztucznej tęczówki pokryta jest specjalnymi barwnikami do zastosowania medycznego, pasującymi do pozostałości naturalnej tęczówki danego oka lub do tęczówki drugiego. Tylna powierzchnia jest jednolicie czarna i ma za zadanie całkowite zablokowanie transmisji światła. Sztuczna tęczówka ma średnicę 12,8 mm, w jej centrum znajduje się otwór imitujący źrenicę o średnicy 3,4 mm i grubości 0,2-0,4 mm (ryc. 1).

Występuje w dwóch wersjach: z usztywnianymi włóknami i bez nich. Pierwsza jest przeznaczona do implantacji w oczach bezsoczewkowych do podszycia do twardówki i takich, w których ze względu na obecność fragmentów tęczówki własnej chorego będzie wyk...