Temat numeru
Zapalenie wnętrza gałki ocznej
dr n. med. Kamil Kaczorowski
- W artykule przedstawiono podział i etiopatogenezę zapaleń wnętrza gałki ocznej, uznawanych za jeden z najgroźniejszych stanów okulistycznych
- Wskazano aktualne wytyczne postępowania w profilaktyce i leczeniu zapaleń wnętrza gałki ocznej pochodzenia zarówno endogennego, jak i egzogennego
- Podkreślono, że szybkie rozpoznanie i właściwe leczenie zapalenia wnętrza gałki ocznej umożliwiają zachowanie widzenia
Zapalenie wnętrza gałki ocznej (endophthalmitis) jest rzadką, ale ciężką postacią zapalenia oka, która może prowadzić do nieodwracalnej utraty wzroku. Kluczowe znaczenie mają szybkie rozpoznanie i wdrożenie natychmiastowego leczenia. Jeżeli wyjściową ostrością wzroku jest poczucie światła, to w 30% oczu po leczeniu następuje poprawa do 5/10. Jeżeli ostrość wzroku jest lepsza niż poczucie światła, poprawa występuje w 60% oczu. Niestety mimo intensywnego leczenia zakażenia wywołanego przez laseczki i paciorkowce ponad połowa pacjentów osiąga ostrość wzroku 5/50 lub niższą z powodu uszkodzenia siatkówki przez egzotoksyny bakteryjne1.
Podstawą do ustalenia rozpoznania zapalenia wnętrza gałki ocznej jest występowanie objawów miejscowych, takich jak ból gałki ocznej, szybkie pogorszenie ostrości wzroku, przekrwienie i obrzęk spojówki gałkowej, a także odczyn zapalny przedniego odcinka gałki ocznej z wysiękiem lub poziomem ropy w komorze przedniej oraz towarzyszącym zapaleniem tylnego odcinka. Najczęściej zapalenie wewnątrzgałkowe występuje po okulistycznych zabiegach chirurgicznych, penetrujących urazach gałki ocznej oraz iniekcjach doszklistkowych2. W zależności od drogi przenoszenia zakażenia zapalenie wnętrza gałki ocznej można sklasyfikować jako egzogenne lub endogenne. Endogenne zapalenie wnętrza gałki ocznej występuje, gdy czynniki zakaźne rozprzestrzeniają się drogą naczyń krwionośnych do oka z odległego ogniska infekcji3. Jest to rodzaj zapalenia wnętrza gałki ocznej na ogół rzadziej spotykany. Krause podaje, że do 41% przypadków zapalenia wnętrza gałki ocznej miało charakter endogenny4. Jednak tylko 7,4% z 955 przypadków zapalenia wnętrza gałki ocznej zdiagnozowano jako endogenne w raporcie z Indii5.
Endogenne zapalenie wnętrza gałki ocznej
W endogennym zapaleniu wnętrza gałki ocznej patogenami są bakterie Gram(+) i Gram(–) oraz grzyby. Bakterie Gram(+) i grzyby są częstszymi czynnikami sprawczymi w Ameryce Północnej i Europie6. W Azji Wschodniej najczęstszą przyczyną są bakterie Gram(–), zwłaszcza Klebsiella pneumoniae (KP)7.
Endogenne zapalenie wnętrza gałki ocznej ma tendencję do rozwoju jednostronnego, przy czym prawe oko jest częściej dotknięte. Powodem może być krótsza droga od serca do prawej tętnicy szyjnej. Czynnikami ryzyka endogennego zapalenia wnętrza gałki ...
