Postępy w farmakoterapii jaskry
dr hab. n. med. Janusz Skrzypecki
- W ciągu ostatnich kilku lat byliśmy świadkami pojawienia się zarówno nowych klas leków przeciwjaskrowych, jak i ulepszonych systemów ich podawania, które mają szansę w istotny sposób zmienić sytuację związaną z leczeniem jaskry. W niniejszym artykule przybliżono najnowsze terapie jaskry stosowane w niektórych krajach świata – można się spodziewać, że w najbliższych latach staną się one dostępne również w Polsce
Nowe leki
Inhibitory kinazy Rho
W ostatnich latach do leczenia jaskry wprowadzono inhibitory kinazy Rho (RKI – Rho kinase inhibitors), takie jak netarsudil i ripasudil (niedostępne w Polsce). Leki te oferują podwójne korzyści związane z obniżeniem ciśnienia wewnątrzgałkowego (IOP – intraocular pressure) i neuroprotekcją. Efekt obniżający IOP inhibitorów kinazy Rho wynika ze zwiększenia przepustowości konwencjonalnej drogi odpływu spowodowanego modyfikacjami beleczkowania i cytoszkieletu kanału Schlemma. Inhibitory kinazy Rho są stosowane jako leczenie uzupełniające ze względu na umiarkowany efekt obniżania IOP w porównaniu z analogami prostaglandyn (PGA – prostaglandine analogues). W związku z tym szczególnym zainteresowaniem cieszą się terapie skojarzone typu rocklatan (netarsudil/latanoprost)1.
Netarsudil należy do grupy RKI i inhibitorów transportera noradrenaliny. Użyty w badaniach na zwierzętach zmniejszał produkcję cieczy wodnistej i obniżał ciśnienie w żyłach nadtwardówkowych. Randomizowane badania kontrolowane (RCT – randomized controlled trials) porównujące skuteczność tej substancji z latanoprostem i tymololem u pacjentów z nadciśnieniem wewnątrzgałkowym i jaskrą pierwotną otwartego kąta przesączania (POAG – primary open-angle glaucoma) wykazały, że netarsudil był bardziej skuteczny u chorych z niższym początkowym IOP. Zdarzenia niepożądane, takie jak hiperemia spojówkowa, były częstsze przy stosowaniu netarsudilu w porównaniu z latanoprostem2.
W RCT oceniano ponadto skuteczność preparatu łączonego: 0,02% netarsudilu i 0,005% latanoprostu (FCNL – fixed combination netarsudil–latanoprost) podawanego raz dziennie. Wyniki wskazywały, że FCNL zapewniał wyższe średnie obniżenie IOP w porównaniu z monoterapią. Jako działania niepożądane pojawiły się przede wszystkim przekrwienie spojówek oraz nawracające wylewy podspojówkowe. W chwili obecnej trwa również badanie kliniczne III fazy porównujące skuteczność FCNL ze stałą kombinacją 0,03% bimatoprostu i 0,5% tymololu3.
Interesujące rezultaty uzyskano także z zastosowania fasudilu – nowszego RKI będącego obecnie w fazie badań klinicznych. Na podstawie dotychczasowych wyników można oczekiwać, że znajdzie on zastosowanie u pacjentów z zaawansowaną jaskrą4.
