Ekg dla pediatry

Redaktor działu: Dr n. med. Anna Turska-Kmieć Klinika Kardiologii IP-CZD, Warszawa

Podstawy wykonania i interpretacji zapisu elektrokardiograficznego

Anna Turska-Kmieć

Zastępca kierownika Kliniki Kardiologii

Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”

Adres do korespondencji:

dr n. med. Anna Turska-Kmieć

Klinika Kardiologii, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”

al. Dzieci Polskich 20, 04-730 Warszawa

e-mail: turskakmiec@op.pl

Pediatr Dypl. 2013;17(3):53-65

Wprowadzenie

Zmienność potencjału elektrycznego wytwarzanego przez serce jest obrazowana za pomocą elektrokardiografii. Standardowe badanie elektrokardiograficzne przedstawia graficzny zapis wielkości i kierunku zmian tego potencjału rejestrowanego z powierzchni ciała pacjenta. Do podstawowych nieinwazyjnych badań stosowanych w diagnostyce kardiologicznej należy 12-odprowadzeniowy zapis elektrokardiograficzny (EKG).

Technika wykonania badania EKG

Wymagania:

  • dobra izolacja elektryczna
  • badanie powinno być wykonywane w warunkach zapewniających dobrą jakość zapisu: pokój powinien być cichy i ogrzany, aby pacjent rozebrany do pasa nie miał drżeń mięśniowych, które powodują gorszą jakość zapisu badania
  • wygodne ułożenie pacjenta zapewnia szeroka leżanka (najlepiej drewniana)
  • odpowiednie ułożenie pacjenta – podczas badania pacjent leży na wznak tak, aby kończyny górne nie stykały się z tułowiem, a kończyny dolne ze sobą
  • w szczególnych sytuacjach, takich jak duszność i znaczna otyłość, możliwe jest wykonanie EKG w pozycji siedzącej
  • w celu zmniejszenia oporu elektrycznego między skórą a elektrodami zalecane jest użycie żelu do EKG. Najlepiej nakładać żel punktowo w miejscach, w których będzie umieszczona dana elektroda lub przyssawka

Standardowy zapis EKG jest bardzo krótkim badaniem obejmującym maksymalnie 2-3 minuty rytmu serca, wykonywany jest w spoczynku, w pozycji leżącej. Rutynowy elektrokardiogram składa się z 12 standardowych odprowadzeń (ryc. 1A i B), w tym z 3 kończynowych dwubiegunowych, 3 kończynowych jednobiegunowych i 6 odprowadzeń przedsercowych. Odprowadzenia jednobiegunowe rejestrują różnicę napięć między elektrodą obojętną a elektrodą badającą: odprowadzenie kończynowe jednobiegunowe położone na kończynie górnej prawej (aVR), górnej lewej (aVL) i dolnej lewej (aVF). Litera „a” oznacza zwiększenie amplitudy rejestrowanych napięć (augmented), litera „V” napięcie (voltage). Punkty położenia elektrod tworzą wierzchołki trójkąta równobocznego, w którego środku znajduje się serce. Ten układ odprowadzeń, zwany trójkątem Einthovena, obrazuje układ trzech dwubiegunowych odprowadzeń kończynowych. Odprowadzenia dwubiegunowe rejestrują różnicę napięcia między jednobiegunowymi elektrodami kończynowymi i oznaczone są rzymskimi cyframi I (aVR-aVL), II (aVR-aVF) i III (aVL-aVF). Standardowo stosuje się 6 jednobiegunowych odprowadzeń przedsercowych położonych po obu stronach mostka i lewej stronie klatki piersiowej oznaczonych symbolami od V1 do V6 lub od C1 do C6 (chest: klatka piersiowa).

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Technika wykonania badania EKG

<<>>

Składowe morfologiczne krzywej EKG

W obrębie krzywej EKG wyróżnia się 6 podstawowych elementów morfologicznych, których ukształtowanie decyduje o klinicznej interpretacji wyniku: załamki P, T i U, zespół QRS, [...]

Ogólne zasady interpretacji zapisu EKG

Częstotliwość rytmu w zapisie EKG

Jeśli lekarz nie posiada odpowiednio wyskalowanej linijki, to częstotliwość miarowego rytmu serca (liczba uderzeń/minutę) można obliczyć, stosując następujące wzory:

Oś elektryczna serca

Odstęp QT i QTc

Algorytm interpretacji zapisu EKG

Do góry