Ekg dla pediatry

REDAKTOR DZIAŁU Dr n. med. Anna Turska-Kmieć, Klinika Kardiologii, IP-CZD, Warszawa

Zapis elektrokardiograficzny u dzieci ze stałą stymulacją serca

Katarzyna Bieganowska

Klinika Kardiologii, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Katarzyna Bieganowska, prof. nadzw., Kierownik Pracowni Elektrofizjologii Klinicznej, Klinika Kardiologii, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”, al. Dzieci Polskich 20, 04-730 Warszawa, e-mail: kbieganowska@wp.pl

Pediatr Dypl 2014;18(3):67-75

Słowa kluczowe

stała stymulacja serca, zapis EKG, dzieci

Wprowadzenie

Pierwszy układ stymulujący serce wszczepiono u dziecka w 1962 roku 7-letniemu chłopcu po korekcji zespołu Fallota z pooperacyjnym blo­kiem przedsionkowo-komorowym i napadami utraty przytomności. Już trzy lata później wszczepiono pierwszy stymulator serca u dziecka w Polsce. W ciągu ponad 50 lat stosowania metody nastąpił niebywały rozwój techniki, zmieniły się stymulatory i elektrody, rozszerzono wskazania, zwiększyła się dostępność leczenia stałą stymulacją serca nawet dla dzieci w pierwszych dniach życia. Dzieci i młodzież stanowią zwykle około 1% populacji leczonej tą metodą.

Wskazania do stałej stymulacji

Wskazania do zastosowania stałej stymulacji serca u dziecka oraz decyzje dotyczące doboru typu stymulacji zawsze podejmuje indywidualnie doświadczony w tej metodzie leczenia kardiolog dziecięcy. U dzieci, u których w wyniku zbyt wolnej czynności serca dochodzi do nagłego zatrzymania krążenia, utraty przytomności, zasłabnięć (napady Morgagniego-Adamsa-Stokesa), niewydolności serca czy znacznie ograniczonej wydolności fizycznej, decyzja o konieczności leczenia stałą stymulacją serca zwykle nie budzi wątpliwości. U dzieci bez tak spektakularnych objawów decyzja jest znacznie trudniejsza, tym bardziej, że raz podjęta, obowiązuje zwykle do końca życia – stała stymulacja serca będzie niezbędna przez kilkadziesiąt lat.

Najczęściej wskazania do stałej stymulacji serca u dzieci dzielą się na trzy główne grupy:

  • wrodzone zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego – blok III stopnia (całkowity), rzadziej II stopnia
  • nabyte zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego najczęściej powstałe w wyniku operacji kardiochirurgicznej wrodzonych wady serca
    • dysfunkcja węzła zatokowego

Przypadki dzieci wymagających stałej stymulacji serca z innych wskazań zdarzają się sporadycznie. Szczegółowe wytyczne są modyfikowane i publikowane co kilka lat przez zespoły ekspertów, ostatnie ukazały się w 2013 roku.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Wskazania do stałej stymulacji

Wskazania do zastosowania stałej stymulacji serca u dziecka oraz decyzje dotyczące doboru typu stymulacji zawsze podejmuje indywidualnie doświadczony w tej metodzie leczenia kardiolog [...]

Typy stymulacji

Prawidłowo działający układ stymulujący serce składa się ze stymulatora i elektrody lub elektrod. Sercowy koniec elektrody stymuluje serce, koniec pozasercowy jest połączony [...]
Do góry