Omówmy to na przypadkach

Grzybica drobnozarodnikowa u dziecka z atopowym zapaleniem skóry

lek. Anna Kisielnicka
dr n. med. Aleksandra Wilkowska
mgr Katarzyna Rychlik
prof. dr hab. n. med. Roman J. Nowicki

Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii, Gdański Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

lek. Anna Kisielnicka

Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii,

Gdański Uniwersytet Medyczny

ul. Mariana Smoluchowskiego 17, 80-214 Gdańsk

e-mail: a.kisielnicka@gumed.edu.pl

  • Przypadek 5-letniego chłopca z atopowym zapaleniem skóry z guzami zapalnymi skóry głowy pokrytymi grubymi strupami i obrączkowatymi ogniskami rumieniowo-złuszczającymi na twarzy
  • Etiologia, obraz kliniczny, rozpoznanie i leczenie grzybicy drobnozarodnikowej skóry u dzieci
  • Znaczenie badania mykologicznego w diagnostyce dermatoz grzybiczych u dzieci


Powierzchowne infekcje grzybicze skóry są powszechnymi schorzeniami w populacji dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Najczęstszą lokalizacją zakażenia u pacjentów pediatrycznych jest owłosiona skóra głowy, jakkolwiek często obserwuje się także zajęcie skóry gładkiej. Głównym czynnikiem sprawczym zakażenia są dermatofity (Trichophyton, Microsporum, Epidermophyton). Grzyby mogą być przenoszone przez kontakt bezpośredni z zakażonymi ludźmi (najczęściej podczas nauki bądź zabawy) oraz ze zwierzętami domowymi (głównie kotami, psami, świnkami morskimi, chomikami i królikami) lub przez kontakt pośredni poprzez wspólne noszenie odzieży (np. czapki) i używanie przyborów higieny osobistej (np. ręczników, grzebieni)1,2. Dodatkowymi czynnikami sprzyjającymi infekcjom grzybiczym u dzieci są: wrodzone i nabyte defekty naskórka (np. w przebiegu atopowego zapalenia skóry, w następstwie urazów mechanicznych), zaburzenia odżywiania (niedożywienie, niedobory witamin, dieta wysokowęglowodanowa) oraz stany przebiegające z zaburzeniami odporności i immunosupresja (np. przewlekła miejscowa i systemowa steroidoterapia)3.

W zależności od czynnika etiologicznego oraz osobniczo warunkowan ej reakcji układu immunologicznego grzybica skóry owłosionej może przybierać odmienne manifestacje kliniczne: drobnozarodnikową, strzygącą powierzchowną, strzygącą głęboką oraz woszczynową. Grzybica drobnozarodnikowa najczęściej dotyczy dzieci, a jej przebieg zwykle charakteryzuje się występowaniem okrągłych ognisk łysienia z równo ułamanymi, szczeciniastymi włosami na złuszczającym się podłożu bez stanu zapalnego. Tylko w pojedynczych przypadkach grzybica wywołana przez Microsporum canis może przebiegać z ostrozapalnymi guzami (kerion celsi). W obrazie grzybicy strzygącej powierzchownej dominują ostro odgraniczone rumieniowe obszary ułamanych włosów. Postać głęboka, wywoływana przez dermatofity zoofilne, cechuje się obecnością rozmiękających, ostro zapalnych guzów zwanych kerion celsi, którym mogą towarzyszyć powiększenie okolicznych węzłów chłonnych i odczyny alergiczne. Grzybica woszczynowa jest rzadko występującą odmianą grzybicy przebiegającą z tworzeniem żółtych tarczek i strupów, które mogą prowadzić do bliznowacenia i trwałego wyłysienia. Grzybica skóry gładkiej zazwyczaj przybiera charakterystyczny obraz kliniczny ostro odgraniczonych owalnych ognisk o rumieniowo-złuszczających obrzeżach z centralnym zanikiem i towarzyszącym świądem skóry1,4,5.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Omówienie

Infekcje grzybicze skóry w populacji dzieci z atopowym zapaleniem skóry stanowią wyzwanie kliniczno-terapeutyczne. Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłym zapaleniem skóry o [...]

Podsumowanie

Przedstawiony przypadek kliniczny podkreśla znaczenie wczesnego rozpoznania dermatoz grzybiczych i wdrożenia skutecznego leczenia. Badanie mykologiczne jest niezbędnym elementem postępowania, który pozwala [...]

Do góry