Opis przypadku

Pacjent 29-letni, kawaler, niepracujący i mieszkający samotnie (2 razy w tygodniu odwiedza go siostra), od 7 lat choruje na schizofrenię paranoidalną.

W początkowym okresie choroby dominowały objawy wytwórcze z halucynacjami słuchowymi, nasilonymi urojeniami ksobnymi i odnoszącymi. Udało się uzyskać stopniową poprawę stanu psychicznego oraz kontrolę objawów, stosując dawkę 3 mg rysperydonu. Chory samodzielnie prowadził dom, chodził regularnie na spotkania do klubu pacjenta.

Od 2 lat rodzina zaobserwowała postępujące stopniowo zmiany w jego zachowaniu i funkcjonowaniu. Przestał uczestniczyć w zajęciach rehabilitacyjnych, unikał wychodzenia z domu, zaniedbał naukę języka hiszpańskiego, która dotychczas sprawiała mu dużą przyjemność. W mieszkaniu panował bałagan. Mężczyzna zaczął zaniedbywać higienę osobistą, przestał dbać o wygląd.

Pacjent z własnej inicjatywy nie dzwonił do siostry, a podczas rozmowy wydawał się niezainteresowany i obojętny, dopytywany odpowiadał krótkimi zdaniami, zazwyczaj ograniczając się do stwierdzenia, że wszystko jest dobrze. W przygotowywanym pudełku z lekami siostra znajdowała nieprzyjęte dawki, chory komentował to najczęściej krótkim „zapomniałem”.

W przeprowadzonej przez psychiatrę ocenie nasilenia objawów negatywnych przy użyciu skali Brief Negative Symptom Scale (BNSS) uzyskał 63 pkt. Włączenie olanzapiny w dawce 7,5 mg na dobę spowodowało nieznaczną poprawę aktywności, ale po 6 tygodniach leczenia przybrał na wadze 8 kg. Zamiana na zyprazydon (80 mg na dobę) zahamowała przyrost wagi, ale nie poprawiła funkcjonowania chorego. Również dołączenie fluoksetyny (do 40 mg na dobę) nie wpłynęło korzystnie na jego stan kliniczny, w ocenie siostry nadal miał problemy z regularnym przyjmowaniem leków. Podjęto próbę zastosowania arypiprazolu o przedłużonym działaniu domięśniowo, w docelowej dawce 400 mg na miesiąc. Po 3 miesiącach terapii zaobserwowano poprawę w zakresie dbania o siebie oraz o mieszkanie, poprawił się także kontakt z siostrą. Mężczyzna nieregularnie, ale wychodzi po podstawowe zakupy, zaczął wspominać o powrocie do klubu pacjenta. W kontrolnym badaniu wynik w skali BNSS wyniósł 41 pkt.

Czym są objawy negatywne?

Objawy negatywne schizofrenii są jednym z najpoważniejszych wyzwań diagnostycznych i terapeutycznych współczesnej psychiatrii. Stanowią istotny czynnik zaburzający sprawność, funkcjonowanie społeczne i jakość życia pacjentów, a ich leczenie jest b...