Temat numeru

Postępowanie w ostrej biegunce

dr n. med. Justyna Wasielica-Berger

Klinika Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Adres do korespondencji:

dr n. med. Justyna Wasielica-Berger

Klinika Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych,

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

ul. M. Skłodowskiej-Curie 24a, 15-276 Białystok

e-mail: jwasielica@o2.pl

  •  W artykule na podstawie opisów dwóch przypadków omówiono etiologię, epidemiologię, podział, patomechanizm i powikłania ostrej biegunki, a także postępowanie (m.in. ocenę i badania) w przypadku stwierdzenia tej jednostki chorobowej oraz szczegółowo jej leczenie
  • Dodatkowo poruszono problem biegunki podróżnych

Opis przypadku 1

Sześćdziesięciopięcioletni mężczyzna z pozawałową niewydolnością krążenia w wywiadzie zgłosił się do lekarza rodzinnego z powodu oddawania od 4 dni do 6 wodnistych stolców na dobę bez domieszki krwi, z towarzyszącymi bólami brzucha, wzrostem temperatury do 38°C i osłabieniem. Pacjent w domu przyjmował węgiel leczniczy bez istotnej poprawy.

W badaniu przedmiotowym stwierdzono temperaturę 37,6°C, suchość śluzówek, tachykardię (110 uderzeń na minutę), RR 110/70 mmHg. Brzuch pacjenta był miękki, w całości lekko bolesny, objawy otrzewnowe ujemne, bez oporów patologicznych. W badaniu per rectum nie stwierdzono odchyleń od stanu prawidłowego. Pacjenta skierowano do szpitala.

W badaniu krwi na szpitalnym oddziale ratunkowym stwierdzono: WBC 10,5 tys./µl, Hb 15,8 g/dl, Ht 48%, PLT 158 tys./µl, CRP 35 mg/l, kreatynina 2,1 mg/dl, Na 145 mmol/l, K 5,6 mmol/l, bilirubina 1,1 mg/dl. Pacjenta przyjęto na oddział chorób zakaźnych. Pobrano kał na posiew w kierunku Salmonella, Shigella, Campylobacter, Yersinia, C. difficileE. coli O157:H7. W leczeniu stosowano nawodnienie dożylne, loperamid, a po kilku godzinach włączono dietę lekkostrawną oraz doustny roztwór nawadniający (ORS – oral rehydration solution). Równoległe nawadnianie dożylne utrzymano do uzyskania optymalnego stanu nawodnienia. Zgłoszono podejrzenie choroby zakaźnej do stacji sanitarno-epidemiologicznej.

W kolejnych dobach obserwowano stopniowe ustępowanie biegunki, dyselektrolitemii i poprawę stężenia kreatyniny. W badaniu mikrobiologicznym stolca nie wykryto patogenów chorobotwórczych.

Opis przypadku 2

Kobieta w wieku 38 lat zgłosiła się do POZ z powodu oddawania od 2 dni po 6 skąpych, luźnych stolców z domieszką krwi. Wypróżnieniom towarzyszyły kurczowe bóle brzucha i gorączka. Pacjentka nie miała rozpoznanych chorób przewlekłych, kilka dni wcześniej wróciła z wycieczki do Tajlandii.

W badaniu przedmiotowym stwierdzono niewielką suchość śluzówek, temperaturę 38,6°C, HR 90/min, RR 120/80 mmHg. Brzuch pacjentki był miękki, w całości nieco tkliwy, objawy otrzewnowe ujemne. Zalecono azytromycynę 1 × 500 mg przez 3 dni, nawodnienie...

Definicja i epidemiologia

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Definicja i epidemiologia

Według definicji World Health Organization (WHO) biegunka to oddawanie co najmniej 3 luźnych lub wodnistych stolców na dobę. W zależności od [...]

Etiologia

Większość przypadków ostrej biegunki ma charakter infekcyjny. Standardowe badanie próbek stolca ma niezadowalająco niską czułość, tj. wykrywa rodzaj patogenu odpowiedzialnego za [...]

Podział i patomechanizm

Biegunki infekcyjne mogą mieć charakter sekrecyjny lub zapalny. W biegunce sekrecyjnej w wyniku działania wirusów i enterotoksyn bakteryjnych dochodzi do pobudzenia [...]

Powikłania

Ostra biegunka jest najczęściej chorobą łagodną, samoograniczającą się. Najczęstsze są komplikacje wynikające z odwodnienia. Rzadkim powikłaniem ostrej biegunki jest zespół hemolityczno-mocznicowy [...]

Postępowanie z pacjentem z ostrą biegunką

W przypadku pacjenta z biegunką należy się skupić na ocenie ciężkości choroby, stopnia odwodnienia, ryzyku związanym ze stanami i chorobami towarzyszącymi [...]

Leczenie

W leczeniu ostrej biegunki najważniejsze jest utrzymanie dobrego stanu nawodnienia pacjenta. Wskazaniami do nawodnienia dożylnego są: znaczne odwodnienie (zaburzenia świadomości, przyspieszone, [...]

Biegunka podróżnych

Biegunka podróżnych jest szczególną sytuacją kliniczną, w której z uwagi na duże prawdopodobieństwo etiologii bakteryjnej korzyść z empirycznego zastosowania antybiotyków przeważa [...]

Do góry