Poznaj paragrafy

Odpowiedzialność zawodowa lekarzy dentystów – cz. II

Mec. Arkadiusz Jóźwik

Radca prawny, specjalista prawa medycznego

Adres do korespondencji: arkadiusz.jozwik@gmail.com

W numerze kwietniowym „Medical Tribune Stomatologia” poruszony został temat odpowiedzialności zawodowej lekarzy dentystów. Mowa była o przesłankach tej odpowiedzialności, tj. o naruszeniu etyki zawodu, przestrzeganiu przepisów związanych z jego wykonywaniem oraz niestosowaniu się do uchwał organów izb lekarskich. W tym ostatnim przypadku wspomniane zostało o nieterminowym opłacaniu składki członkowskiej.

Jednak problematyka odpowiedzialności zawodowej lekarzy dentystów jest dużo bardziej złożona i nie zamyka się w prostym przytoczeniu przesłanek tej odpowiedzialności, toteż aby temat ten został omówiony kompletnie, nie sposób pominąć spraw związanych z organami i stronami postępowania, samym jego przebiegiem oraz wymierzanymi karami.

Samoistność postępowania

Często lekarzom wydaje się, że zakończenie postępowania dyscyplinarnego (niezależnie od jego wyniku) albo też uznanie w postępowaniu cywilnym lub karnym braku odpowiedzialności lekarza za skutek, który nastąpił – kończy sprawę zainicjowaną danym zdarzeniem medycznym. Innymi słowy: że jeżeli pacjent twierdzący o popełnieniu przez lekarza błędu medycznego przegrywa w sądzie, to kwestia odpowiedzialności zawodowej lekarza staje się również przesądzona, vide: lekarz odpowiedzialności zawodowej nie ponosi.

Nic bardziej mylnego. Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy toczy się niezależnie od innych postępowań dotyczących tego samego czynu.[1] Oznacza to, że w ramach jednego zdarzenia/czynu mogą niezależnie i odrębnie toczyć się postępowania karne, cywilne i dyscyplinarne. Co więcej, przedmiot tych postępowań jest od siebie różny – karne dotyczy odpowiedzialności osobistej za czyn zabroniony; cywilne dotyczy ponoszenia odpowiedzialności za szkodę, dyscyplinarne zaś odnosi się do zasad wykonywanego zawodu. Oznacza to, że zapadłe rozstrzygnięcia w tych różnych postępowaniach z reguły nie wywierają na siebie wpływu.

Bardzo często dochodzi do sytuacji, gdy w postępowaniu dyscyplinarnym lekarz zostaje ukarany, w postępowaniu cywilnym zaś sąd oddala powództwo pacjenta jako niezasadne (nie uznaje odpowiedzialności lekarza). Zachodzi też sytuacja przeciwna, gdy sąd lekarski uniewinnia lekarza bądź rzecznik odpowiedzialności odmawia wszczęcia postępowania, a w postępowaniu cywilnym sąd uznaje odpowiedzialność cywilną za czyn medyka. Wszystko zatem zależy od konkretnego przypadku. Ważne jest przy tym, że sądy cywilne nie są związane orzeczeniami sądów lekarskich i zawsze rozstrzygają sprawę niezależnie od zapatrywania wyrażonego w orzeczeniu sądowych organów koleżeńskich. Dlatego przegrana lekarza przed sądem lekarskim nie oznacza jeszcze niechybnej konieczności zapłaty zadośćuczynienia lub odszkodowania przed sądem cywilnym.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Organy i strony postępowania dyscyplinarnego

W postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej uczestniczą organy okręgowej oraz Naczelnej Izby Lekarskiej, do których należą:

Przebieg postępowania

Samo postępowanie jest kilkuetapowe. Zaczyna się z reguły od zawiadomienia pacjenta, choć wszczynane bywa z urzędu przez same organy izby. Jeżeli [...]

Kary

Jeżeli sąd lekarski nie zakończył formalnie postępowania (w drodze umorzenia), a także nie uniewinnił lekarza, to wydaje orzeczenie, w którym uznaje [...]

Przedawnienie karalności

Czyny kwalifikowane jako przewinienia zawodowe podlegają przedawnieniu. Zatem nie jest tak, że odpowiedzialność obciąża lekarza dentystę bez ograniczenia czasowego. Przeciwnie. Nie [...]

Rejestr

Jakkolwiek wyroki sądów lekarskich są jawne, to nie podaje się ich do publicznej wiadomości w szczególny sposób. Nieczęsto sądy lekarskie decydują [...]

Podsumowanie

Ryzyko związane z wykonywaniem zawodu lekarza z biegiem lat nie maleje, a w drodze zwiększonej świadomości i roszczeniowości pacjentów wręcz systematycznie [...]

Do góry