Periodontologia

Charakterystyka języka geograficznego

Lek. dent. Natalia Stefanik1

Dr n. med. Hanna Hüpsch-Marzec2

Dr n. med. Rafał Wiench2

1Zakład Chorób Przyzębia i Błony Śluzowej Jamy Ustnej Katedry Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Zabrze

2Zakład Chorób Przyzębia i Błony Śluzowej Jamy Ustnej Katedry Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Zabrze Akademickie Centrum Stomatologii i Medycyny Specjalistycznej w Bytomiu

Adres do korespondencji: Lek. dent. Natalia Stefanik, ul. Ogrodowa 9a, 43-502 Czechowice-Dziedzice, tel. 504 129 494, e-mail: stefanik.natalia@gmail.com

Język geograficzny (łac. lingua geographica) to termin określający łagodny, przewlekły stan zapalny błony śluzowej języka dotyczący najczęściej jego grzbietowej powierzchni. W piśmiennictwie jest znany także pod nazwą łagodnego wędrującego zapalenia języka, rumienia wędrującego lub brzeżnego złuszczającego zapalenia języka.[1,2] Niekiedy zmiany o tym charakterze występują także w innych okolicach jamy ustnej – jest to geograficzne lub migrujące zapalenie jamy ustnej.[1-3]

Obraz kliniczny

Zdrowa powierzchnia grzbietowa języka jest pokryta brodawkami językowymi, które nadają mu nieregularną fakturę i jasnoróżowy kolor. Język geograficzny charakteryzuje się występowaniem nieregularnych różowych lub czerwonych plam o atroficznym charakterze, pozbawionych brodawek nitkowatych. Bez zmian pozostają natomiast brodawki grzybowate. Obszary atrofii są zazwyczaj dobrze odgraniczone i otoczone nieco wypukłą białą, żółtą lub szarą wijącą się obwódką. Obrzeże to składa się z brodawek nitkowatych w trakcie regeneracji oraz mieszaniny keratyny z neutrofilami (hiperkeratoza). Nazwa język geograficzny odnosi się do podobnego do mapy wyglądu opisanych zmian – przypominających wyspy archipelagu lub zarys kontynentów. Obszary atrofii wędrują po powierzchni języka, zmieniając położenie, kształt i wymiary nawet w ciągu kilku godzin. Charakterystyczne dla języka geograficznego są okresy remisji (gojenie zmian bez pozostawienia blizny) oraz nawrotów.[1-10] Obraz kliniczny języka geograficznego jest zróżnicowany (ryc. 1-6).

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Patomorfologia

W obrazie mikroskopowym stwierdza się w obrębie plam zanik brodawek nitkowatych, złuszczenie powierzchniowych warstw nabłonka (ścieńczenie nabłonka), nacieki zapalne (limfocytarne), mikroropnie [...]

Etiopatogeneza

Język geograficzny jest spotykany u ok. 2-3 proc. ogólnej populacji ludzi, często u dzieci i młodych osób, z predylekcją do płci [...]

Leczenie i diagnostyka różnicowa

W większości przypadków, ze względu na bezobjawowy przebieg, język geograficzny nie wymaga leczenia. U pacjentów skarżących się na dolegliwości ze strony [...]

Podsumowanie

Język geograficzny to powszechnie spotykana patologia jamy ustnej, dlatego niezwykle ważne jest zaznajomienie się z jego obrazem klinicznym, diagnostyką różnicową oraz [...]

Do góry