Ortodoncja

Poszerzenie diagnostyki ortodontycznej o badanie stawów skroniowo-żuchwowych za pomocą łuku twarzowego i artykulatora

Lek. dent. Paulina Goszczyńska

10. Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką w Bydgoszczy

Adres do korespondencji: Lek. dent. Paulina Goszczyńska, e-mail: p.goszczynska@op.pl

Coraz więcej pacjentów zgłaszających się do gabinetu stomatologicznego sygnalizuje problemy ze strony stawów skroniowo-żuchwowych. Mogą one występować pod postacią bólu głowy i twarzy, trzasków w stawach skroniowo-żuchwowych, szumów w uszach, problemów z otwieraniem jamy ustnej. W badaniu klinicznym można zauważyć patologiczne starcie zębów, ubytki klinowe pochodzenia niepróchnicowego, ból palpacyjny mięśni żucia lub asymetrię ruchów żuchwy.

W celu przeprowadzenia dokładnej diagnostyki przed leczeniem ortodontycznym wykonuje się badanie stawów skroniowo-żuchwowych z użyciem łuku twarzowego i artykulatora, a w razie konieczności rehabilitację układu ruchowego narządu żucia.

Opis przypadku

Pacjentka, lat 27, zgłosiła się do gabinetu ortodontycznego w celu korekty estetyki zębów przednich. W badaniu zewnątrzustnym rozpoznano obustronnie II klasę Angle’a, linia pośrodkowa w żuchwie przesunięta w lewo, w szczęce w prawo, łącznie ok. 2 mm, stłoczenie przednich zębów w szczęce, tremy w żuchwie, obecne wszystkie zęby stałe łącznie z trzecimi trzonowcami. Na kłach i przedtrzonowcach recesje i ubytki klinowe. Podczas odwodzenia następowała niepełna korekta linii pośrodkowej. Pacjentka zgłaszała szumy w uszach, zgrzytanie w nocy i zaciskanie zębów w ciągu dnia. Nie zgłaszała trzasków w stawach skroniowo-żuchwowych ani bólów głowy i twarzy.

Z analizy cefalometrycznej: ANB 5, Wits 3, kąt NL/ML 31,5.

Ze względu na objawy stawowe oraz kostny charakter wady (kostny zgryz otwarty) zdecydowano o konieczności zbadania stawów skroniowo-żuchwowych metodą Gerbera.

Przeprowadzenie badania Gerbera

W celu przeprowadzenia badania wyznaczamy orientacyjną pozycję głów żuchwy w rzucie na powierzchnię skóry. Jeżeli nie jest możliwe wyznaczenie jej palpacyjnie przez powłoki skórne, posiłkujemy się pomiarem pomiędzy punktem tragion a zewnętrznym kątem oka. Środek głowy żuchwy znajduje się 11 mm od tragionu, 3 mm powyżej tej linii (ryc. 1, 2).[1] Punkt wyznaczający rzut środka głów żuchwy na skórę będzie konieczny do prawidłowego zamontowania łuku twarzowego i wykreślenia drogi stawowej.

Do badania używa się płytek indywidualnych.

W górnej płytce w linii pośrodkowej, na wysokości stycznej między przedtrzonowcami, zamontowany jest rylec. W dolnej znajduje się pozioma płaszczyzna, na której rylec wyznaczy łuk gotycki (ryc. 3).

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Dynamiczna analiza okluzji i wnioski

Charakter łuku gotyckiego (ryc. 7) przedstawia niejednoznaczny tor ruchu protruzyjnego. Świadczy to o odmiennym torze wysuwania i cofania żuchwy. Linia prosta [...]

Terapia

Pacjenci z zaburzeniami układu ruchowego narządu żucia przed leczeniem ortodontycznym powinni zostać poddani terapii rehabilitacyjnej. Zalecana jest konsultacja fizjoterapeuty i ewentualne [...]

Podsumowanie

U pacjentów zakwalifikowanych do leczenia ortodontycznego bardzo ważna jest dokładna diagnostyka narządu żucia. Instrumentalna analiza okluzji za pomocą artykulatora jest pomocna [...]

Do góry